บทคัดย่อ
เรื่องที่ศึกษา : รายงานผลการพัฒนาทักษะการจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์ ของนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้ชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์
ชื่อผู้ศึกษา : นายทวีพงษ์ ยศพิมสาร
ปีการศึกษา : 2559
สถานศึกษา : โรงเรียนอนุบาลเวียงแก่น สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 4
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ สร้างและพัฒนาชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 และพัฒนาทักษะการจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยกำหนดเป้าหมายเชิงคุณภาพของการศึกษาประกอบด้วย ศึกษาและพัฒนาชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 ศึกษาการพัฒนาทักษะการจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ และศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนอนุบาลเวียงแก่น อำเภอเวียงแก่น จังหวัดเชียงราย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 4 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559 จำนวน 31 คน
เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ประกอบด้วย
1. ชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ 1 ชุด จำนวน 10 เล่ม
2. หนังสืออ่านเพิ่มเติมทักษะการจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์ ประกอบชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ จำนวน 10 เล่ม
3. แบบทดสอบทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เป็นแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ
4. แบบประเมินโครงงานวิทยาศาสตร์
5. แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ แบบมาตราส่วนประมาณค่า ( Rating Scale ) 5 ระดับ สอบถาม 2 ด้าน ได้แก่ ด้านชุดกิจกรรม และด้านการจัดการเรียนรู้ จำนวน 10 ข้อ
ผลการศึกษาสรุปได้ดังนี้
1. ค่าประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ทดลองใช้กับนักเรียนประถมศึกษาปีที่ 5 ปีการศึกษา 2558 มีค่าประสิทธิภาพ E1/E2 เท่ากับ 85.26/84.10 และเมื่อใช้กับกลุ่มประชากร คือนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนอนุบาล เวียงแก่น ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559 จำนวน 31 คน ค่าประสิทธิภาพของชุดกิจกรรม ฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ มีค่าประสิทธิภาพ E1/E2 เท่ากับ 84.00/83.06 เป็นไปตามที่กำหนดไว้
2. ประเมินทักษะการจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้เครื่องมือวัดและประเมินผลทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และผลงานโครงงานวิทยาศาสตร์ ได้ผลดังนี้
2.1 ผลสัมฤทธิ์แบบทดสอบทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียน ที่ผ่านการเรียนจากชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ เมื่อประเมินทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์มีผลการพัฒนาเพิ่มขึ้นจากก่อนเรียน และพบว่า จากจำนวนนักเรียนทั้งสิ้น 31 คน มีนักเรียนจำนวน 27 คน มีผลการประเมินระดับดี (ร้อยละ 70) ขึ้นไป คิดเป็นร้อยละ 87.10 และ มีนักเรียน จำนวน 4 คน มีผลการประเมินต่ำกว่าระดับดี (ร้อยละ 70) คิดเป็นร้อยละ 12.90
2.2 ผลจากการประเมินโครงงานวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 6 ผลงาน โดยคณะกรรมการจำนวน 3 คน พบว่า มีผลงานได้รับคุณภาพระดับดีเยี่ยม จำนวน 2 ผลงาน ได้แก่ อุปกรณ์ช่วยจับสำหรับคนพิการ ได้คะแนน เท่ากับ 87.00 และการศึกษาคุณสมบัติพืชสมุนไพรใช้ล่อแมลงวันทอง ได้คะแนน เท่ากับ 81.00 ได้ระดับดี จำนวน 4 ผลงาน ได้แก่ เครื่องล่อแมลงให้อาหารปลา ได้คะแนน เท่ากับ 78.67 หมวกกันฝนครึ่งตัว ได้คะแนน เท่ากับ 77.00 การชะลอการสุกของผลไม้ ได้คะแนน เท่ากับ 76.33 และขวดสีดักจับแมลง ได้คะแนน เท่ากับ 73.33 ตามลำดับ
จึงสรุปได้ว่านักเรียนเกิน ร้อยละ 80 ขึ้นไป มีทักษะการจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์ อยู่ในระดับดีขึ้นไป เป็นไปตามเป้าหมายเชิงคุณภาพที่กำหนดไว้
3. ประเมินความพึงพอใจต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ของนักเรียน โดยใช้แบบสอบถาม พบว่า ความพึงพอใจของนักเรียนต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรม ฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีค่าเฉลี่ยรวมของคะแนนการประเมินความ พึงพอใจ (u) เท่ากับ 4.52 ระดับผลการประเมินความพึงพอใจอยู่ในระดับพึงพอใจมากที่สุด ซึ่งนักเรียนเกินร้อยละ 80 ขึ้นไปมีความพึงพอใจต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมฝึกทักษะโครงงานวิทยาศาสตร์ ในระดับความพึงพอใจมากที่สุด เป็นไปตามเป้าหมายเชิงคุณภาพที่กำหนดไว้