ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยา สังกัดสำนักการศึกษา
เทศบาลนครสกลนคร
ผู้วิจัย นายอัครพงศ์ ภูติยา
ตำแหน่ง ผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยา
สังกัดสำนักการศึกษา เทศบาลนครสกลนคร
ปีที่รายงาน 2559
บทคัดย่อ
การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยา สังกัดเทศบาลนครสกลนคร ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันความต้องการและแนวทางของการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต 2) สร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต 3) ทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต และ 4) นำเสนอผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยาสังกัดเทศบาลนครสกลนคร การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development : R & D) ดำเนินการ 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (Research : R1) การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน (Analysis : A) ศึกษาสภาพปัจจุบัน ความต้องการและแนวทางของการพัฒนารูปแบบ โดยการวิเคราะห์เนื้อหา ศึกษาความคิดเห็นของครูปฏิบัติการสอน จำนวน 38 คน โดยใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ (Rating Scale) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ศึกษาความต้องการและแนวทางของการพัฒนารูปแบบ โดยการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (Development : D1) การออกแบบและพัฒนา (Design and Development : D&D) โดยสอบถามความคิดเห็นของผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (Research : R2) การนำไปใช้ (Implementation : I) โดยสอบถามความคิดเห็นครู จำนวน 23 คน และแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 จำนวน 379 คน ขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (Development : D2) การประเมินผล (Evaluation : E) โดยจัดประชาพิจารณ์ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง จำนวน 40 คน ใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ (Rating Scale) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัย พบว่า
จากการดำเนินการวิจัย 4 ขั้นตอน สามารถสรุปดังนี้
1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันความต้องการและแนวทางของการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษา เทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยา สังกัดเทศบาลนครสกลนคร พบว่า
สภาพปัจจุบันของการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต อยู่ในระดับปานกลาง ความต้องการและแนวทางในการจัดการเรียนรู้ จากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ สรุปได้ว่า การจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตเป็นการจัดการเรียนรู้ตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และสอดคล้องกับแนวทางการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) การเรียนรู้ตลอดชีวิตเกิดจากการผสมผสานระหว่างการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยแนวทางที่ควรจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตในโรงเรียน ต้องเป็นแนวทางที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ตามความสนใจจะต้องให้นักเรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเองมากที่สุดโดยโรงเรียนต้องจัดแหล่งเรียนรู้ ที่หลากหลาย จัดสภาพแวดล้อม ห้องเรียน ห้องปฏิบัติการ ห้องสมุดที่เหมาะสมต่อการเรียนรู้ให้ผู้เรียนและควรกำหนดไว้ในโครงสร้างหลักสูตรหรือแผนปฏิบัติการของโรงเรียน การสังเคราะห์องค์ประกอบหลักเกี่ยวกับรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้ 4 องค์ประกอบ
2. ผลการสร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยา สังกัดเทศบาลนครสกลนคร ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ 11 แนวทาง 43 รายการย่อย
การสร้างคู่มือการดำเนินการตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยา สังกัดเทศบาลนครสกลนคร ประกอบด้วยส่วนสำคัญ ดังนี้ 1) หลักการและเหตุผล 2) วัตถุประสงค์ 3) ข้อจำกัดในการนำคู่มือไปใช้ 4) วิธีดำเนินการตามรูปแบบ5) เงื่อนไขความสำเร็จของรูปแบบ 6) บรรณานุกรม และ7) ภาคผนวก ผลการประเมินคู่มือการดำเนินการตามรูปแบบจากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ มีความเหมาะสมและความเป็นไปได้
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับนักเรียนชั้นธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยา สังกัดเทศบาลนครสกลนคร มีดังนี้
3.1 ผลการศึกษาความคิดเห็นเกี่ยวกับการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอด ตามความคิดเห็นของครูปฎิบัติการสอนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 โดยภาพรวมมีการปฏิบัติ/เห็นด้วยอยู่ในระดับ มากที่สุด
3.2 ผลการศึกษาความพึงพอใจเกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต ตามความคิดเห็นของนักเรียน โดยภาพรวมมีความพึงพอใจ อยู่ในระดับมากที่สุด
4. ผลการนำเสนอผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล 3 ยุติธรรมวิทยา สังกัดเทศบาลนครสกลนคร โดยประชาพิจารณ์ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง พบว่า โดยภาพรวมเห็นด้วยกับรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตอยู่ในระดับมากที่สุด