ชื่อเรื่อง รายงานการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม
Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี
(วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
ผู้วิจัย นางสมคิด ทองเถาว์
ปีที่วิจัย 2558
บทคัดย่อ
การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการสำหรับการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 2) เพื่อพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อทดลองใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 และ 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 แหล่งข้อมูลตามวัตถุประสงค์ข้อ 1 ได้แก่ เอกสารหลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี และเอกสารแนวคิด หลักการ และผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ผู้บริหารสถานศึกษา ศึกษานิเทศก์ ครูผู้สอนคอมพิวเตอร์และผู้เชี่ยวชาญ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 แหล่งข้อมูลตามวัตถุประสงค์ข้อ 2 ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน และนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนเทศบาล 2 วิภัชศึกษา เทศบาลเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2557 แหล่งข้อมูลตามวัตถุประสงค์ข้อ 3 ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4/4 โรงเรียนเทศบาล 2 วิภัชศึกษา เทศบาลเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 35 คน แหล่งข้อมูลตามวัตถุประสงค์ข้อ 4 ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4/4 โรงเรียนเทศบาล 2 วิภัชศึกษา เทศบาลเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 35 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม 1 ฉบับ แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง 1 ฉบับ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 9 ชุด แผนการจัดการเรียนรู้ 17 แผน แบบทดสอบวัดผล สัมฤทธิ์ทางการเรียน 30 ข้อ แบบประเมินความพึงพอใจแบบมาตรส่วนประมาณค่า 20 ข้อ แบบประเมินคุณภาพชุดกิจกรรมการเรียนรู้แบบมาตรส่วนประมาณค่า 20 ข้อ แบบประเมินคุณภาพแผนการจัดการเรียนรู้แบบมาตรส่วนประมาณค่า 20 ข้อ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูปและใช้วิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis) สถิติที่ใช้ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าสถิติ t-test
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการสำหรับการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้มีความเหมาะสมในการจัดการเรียนรู้ให้กับนักเรียนได้ตรงตามจุดมุ่งหมายที่ตั้งไว้ เพราะชุดกิจกรรมการเรียนรู้ มีความน่าสนใจ ถูกต้องตามเนื้อหา มีภาพประกอบเหมาะสม มีกิจกรรมปฏิบัติหลากหลายและสนุกสนาน มีคำแนะนำหรือวิธีการใช้ที่ชัดเจนเข้าใจง่าย บอกบทบาทหน้าที่ของนักเรียนในการเรียนได้เป็นอย่างดียิ่ง และตรงกับความต้องการของนักเรียนและความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา ศึกษานิเทศก์ ครูผู้สอนวิชาคอมพิวเตอร์และผู้เชี่ยวชาญ ที่ต้องการชุดกิจกรรม การเรียนรู้ที่มีคุณภาพและประสิทธิภาพตามเกณฑ์ที่กำหนด มีความสมบูรณ์ถูกต้องตาม หลักวิชาการ เนื้อหามีความเหมาะสมกับวัยของนักเรียน
2. ผลการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีจำนวน 9 ชุด ได้แก่ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 1 เริ่มต้นเรียนรู้โปรแกรม Microsoft Word 2010 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 2 สนุกกับการสร้างเอกสาร ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 3 จัดรูปแบบข้อความสวย ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 4 แทรกรูปภาพหลากสีสัน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 5 สร้างสรรค์งานตารางอย่างชาญฉลาด ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 6 เติมฝันหรรษาการตรวจสอบข้อความ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 7 สร้างจดหมายเวียนเรียนรู้ดูไม่เบื่อ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 8 มหัศจรรย์การสั่งพิมพ์เอกสาร ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดที่ 9 สร้างสรรค์ชิ้นงานได้ นำไปใช้ในชีวิตประจำวัน โดยแต่ละชุดกิจกรรมการเรียนรู้ประกอบด้วย คำนำ คำชี้แจงในการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้ ใบความรู้ แบบฝึกกิจกรรม แบบประเมินทักษะ แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน และบรรณานุกรม มีความเที่ยงตรง เชิงเนื้อหา (Content Validity) จากผู้เชี่ยวชาญได้ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.84 อยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าประสิทธิภาพแบบรายบุคคล (Individual Tryout) เท่ากับ 79.26/78.89 มีค่าประสิทธิภาพแบบกลุ่มย่อย (Small Group Tryout) เท่ากับ 281.11/80.37 และมีค่าประสิทธิภาพกลุ่มใหญ่ (Field Tryout) เท่ากับ 81.41/81.33 ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ คือ 80/80 เป็นที่ยอมรับ ให้นำไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้ ซึ่งขั้นตอนในการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ประกอบด้วย 1) ศึกษาปัญหาและความต้องการ 2) วิเคราะห์ปัญหาหรือทักษะที่เป็นปัญหา 3) พิจารณาวัตถุประสงค์ รูปแบบขั้นตอนในการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 4) พัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 5) ทดลองใช้ และ 6) ปรับปรุงแก้ไข
3. ผลการทดลองใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ใช้ควบคู่กับแผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ได้ค่าประสิทธิภาพเท่ากับ 82.10/82.38 ซึ่งมีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ คือ 80/80
4. ผลการประเมินและปรับปรุงชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สร้างเอกสารสวยด้วยโปรแกรม Microsoft Word 2010 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี (วิชาคอมพิวเตอร์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และดัชนีประสิทธิผลเท่ากับ 0.5586 แสดงว่านักเรียนมีความรู้เพิ่มขึ้น 0.5586 หรือคิดเป็นร้อยละ 55.86 ส่วนการปรับปรุงแก้ไขชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ผู้วิจัยได้ดำเนินการปรับปรุงแก้ไข การพิมพ์สะกดคำให้ถูกต้อง ชัดเจน ขนาดของตัวอักษรให้ใหญ่ขึ้น เพิ่มความน่าสนใจของตัวอักษรในจุดที่ควรเน้น และปรับเนื้อหาให้มีความกระชับมากยิ่งขึ้น เพื่อกระตุ้นให้นักเรียนมีความสนใจและอยากเรียนรู้มากยิ่งขึ้น