แบบเสนอเพื่อรับรางวัลวิธีการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practice) ระดับเขตพื้นที่
ปีการศึกษา ๒๕๕๙
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต ๑๒
โดย นางสิริวรรณ มณีโชติ
ประเภท รองผู้อำนวยการสถานศึกษา (โรงเรียนขนาดใหญ่)
โรงเรียนสิชลคุณาธารวิทยา
ชื่อผลงาน การบริหารจัดการเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมด้วยกิจกรรมบูรณาการ
โรงเรียนสิชลคุณาธารวิทยา
โรงเรียนสิชลคุณาธารวิทยา ได้เปิดทำการสอนมาตั้งแต่พุทธศักราช ๒๕๑๗ ปัจจุบันมีนักเรียน
๑,๕๕๙ คน ผู้ปกครองนักเรียนส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตรกรและรับจ้างทั่วไป และโยกย้ายไปทำงานต่างจังหวัด นักเรียนส่วนใหญ่ จึงถูกทิ้งให้อยู่กับปู่ย่าตายายหรือญาติพี่น้อง ผู้ปกครองไม่มีเวลาที่จะอบรมสั่งสอนบุตรหลานและมิได้ใส่ใจในเรื่องของการศึกษาเท่าที่ควร เพราะมีปัญหาในด้านของเศรษฐกิจ การแข่งขันในการประกอบอาชีพ แนวโน้มด้านคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยมที่พึงประสงค์ของนักเรียนอยู่ในระดับต่ำลง จากการสำรวจวิเคราะห์พบว่า มีสื่อและเทคโนโลยีเข้ามาเผยแพร่และมีอิทธิพลในชีวิตประจำวันของนักเรียนและมีครูบางส่วนเท่านั้น ที่ปลูกฝังคุณธรรมให้กับนักเรียน รวมทั้งขาดความร่วมมือกันระหว่างบ้าน โรงเรียน และชุมชน ในการปลูกฝังคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง ถ้าไม่รีบแก้ไขนักเรียนอาจสร้างปัญหาให้ครอบครัว โรงเรียน ชุมชนและสังคม ปัญหาวิกฤติเหล่านี้คือความเสื่อมถอยทางด้านศีลธรรม คุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ตามระบบวิถีชีวิตที่ดีงามของคนไทย ส่งผลให้นักเรียนบางส่วนมีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ประพฤติตนไม่ถูกต้องตามระเบียบของโรงเรียน จึงมีความสนใจและได้ให้ความสำคัญกับการส่งเสริมและปลูกฝังการมีคุณธรรมจริยธรรมให้เกิดขึ้นกับนักเรียน
๑.๒ แนวทางแก้ปัญหาและพัฒนา
๑.๒.๑ การกำหนดยุทธศาสตร์การพัฒนา เพื่อกำหนดทิศทางและแนวทางการพัฒนา
คุณธรรมของผู้เรียนได้อย่างสอดคล้องและเท่าทันสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป และตรงตามความต้องการของชุมชน และสังคมไทย โดยมีแนวทางคือ กำหนดเป้าหมายพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของผู้เรียนตามนโยบาย ทิศทางและการวางแนวทางที่สอดคล้องและเท่าทันการเปลี่ยนแปลง โดยออกแบบและเลือกกลยุทธ์ที่เหมาะสมที่สามารถ นำไปปฏิบัติได้จริง กำหนดแผนดำเนินงาน และกำหนดแผนควบคุมติดตามผลการปฏิบัติงาน และประเมินผลสำเร็จตามเป้าหมาย
๑.๒.๒ การปรับกระบวนทัศน์การพัฒนารูปแบบการสอนคุณธรรมจริยธรรมเพื่อ
ปรับเปลี่ยนวิธีคิดค่านิยม และกระบวนการในขั้นตอนการพัฒนารูปแบบการสอนคุณธรรมจริยธรรมอย่างเป็นระบบ มีแนวคือ ดำเนินการวิเคราะห์ผู้เรียน คัดกรองผู้เรียน พฤติกรรม สภาพครอบครัว จัดทำโครงการเยี่ยมบ้าน เพื่อให้ครูผู้สอนได้รู้สภาพที่แท้จริงของนักเรียน จัดประชุมผู้ปกครอง กลุ่มย่อยตามห้องเรียน สอบถามความต้องการที่จะพัฒนาผู้เรียนในภาพรวมความประสงค์ที่จะพัฒนาปรับเปลี่ยนพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรมด้านใดของบุตรหลาน เพื่อจะได้จัดกระบวนการส่งเสริมหรือปรับแก้ไขให้ถูกทาง และในด้านการจัดการเรียนการสอน เน้นให้ครูสอดแทรกคุณธรรมจริยธรรมในการสอน และคอยสอดส่องดูแลความประพฤติของนักเรียนอย่างใกล้ชิด
๑.๒.๓ การปรับกระบวนทัศน์การปฏิบัติงาน การบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพและ
ประสิทธิผลปรับเปลี่ยนกระบวนการปฏิบัติงานของสถานศึกษาให้เอื้อต่อการพัฒนาผู้เรียน ให้มีคุณธรรมจริยธรรมควบคู่กับการบริหารวิชาการ มีแนวทางคือ ผู้บริหารกำหนดนโยบายการพัฒนาความรู้คู่คุณธรรม พัฒนาระบบปฏิบัติงานที่มุ่งวัตถุประสงค์ ปรับโครงสร้างการบริหาร และกระบวนการทำงานให้มีความซับซ้อนน้อยและยืดหยุ่น โดยการมีส่วนร่วมตัดสินใจและรับผิดชอบร่วมกันด้วยระบบการทำงานร่วมกันเป็นทีม พัฒนาระบบปฏิบัติงานที่มุ่งเน้นประสิทธิภาพ มีการปรึกษาและกระจายความรับผิดชอบระหว่างผู้สอน เฝ้าระวังและประเมินผล ทั้งในเชิงนโยบาย การบริหารและการจัดการสอน เพื่อรวบรวม วิเคราะห์ดำเนินการและจัดทำเป็นรายงาน สร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างผู้บริหารและครู
๑.๒.๔ การพัฒนาระบบสนับสนุนข้อมูลและองค์ความรู้เพื่อสนับสนุนด้านข้อมูลและองค์
ความรู้ที่จำเป็นต่อการพัฒนารูปแบบการสอนคุณธรรมจริยธรรมที่มีประสิทธิภาพ มีแนวทางคือ จัดทำฐานข้อมูลองค์ความรู้ งานวิจัย งานวิชาการ วิเคราะห์ผู้เรียนรายบุคคลวิเคราะห์ประเด็นคุณธรรมจริยธรรม เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานประกอบการสอนและการจัดกิจกรรมเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรม
๑.๒.๕ การพัฒนาความสัมพันธ์กับสถาบันภาคีอื่น เพื่อระดมทรัพยากรและความร่วมมือเข้ามา
จัดการเรียนการสอนคุณธรรมจริยธรรมของสถานศึกษา เช่น วัด ชุมชน องค์กรเครือข่ายผู้ปกครอง สถานศึกษาอื่น มหาวิทยาลัย เขตพื้นที่การศึกษา หน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน ศิษย์เก่าฯลฯ มีแนวทางคือ ติดต่อสื่อสาร เพื่อแพร่กระจายความรู้ รณรงค์สร้างความตระหนักในการเข้ามามีส่วนร่วมพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม จัดระบบการเรียนรู้และกิจกรรมร่วมกันในรูปแบบของการฝึกอบรม การปฏิบัติงาน แลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกัน พัฒนาครูและผู้บริหารสถานศึกษาให้มีความรู้ มีภาวะผู้นำ มีทักษะการบริหารจัดการสมัยใหม่ การเป็นแบบอย่างที่ดี ที่เอื้อต่อการจัดการสอนคุณธรรมจริยธรรมที่มีประสิทธิภาพ
๒. จุดประสงค์และเป้าหมาย
๒.๑ เพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม ให้นักเรียน ครู และบุคลากร มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตร และนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุข
๒.๒ เพื่อจัดกิจกรรมแบบบูรณาการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม ให้นักเรียน ครู บุคลากร และ
ผู้ปกครอง ตามคุณลักษณะ ๕ ประการ โรงเรียนสุจริต การดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และค่านิยมหลัก ๑๒ ประการ ให้ปฏิบัติตนอยู่ร่วมกับสังคมได้อย่างมีความสุข
๒.๓ เพื่อพัฒนาการจัดการศึกษาของโรงเรียนให้เกิดคุณภาพอย่างยั่งยืน
เป้าหมาย
เชิงปริมาณ บุคคลผู้มีส่วนร่วม ได้แก่ นักเรียน ผู้บริหาร ครู บุคลากรในโรงเรียนทุกคน
เชิงคุณภาพ นักเรียน ผู้บริหาร ครู บุคลากร ผู้ปกครองนักเรียน และชุมชน นำหลักคุณลักษณะ ๕
ประการของโรงเรียนสุจริต การดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และค่านิยมหลัก ๑๒ ประการ ไปปฏิบัติในชีวิตประจำวันอยู่ร่วมกับสังคมเกิดสังคมแห่งความสงบสุข โรงเรียนเกิดคุณภาพอย่างยั่งยืน