ผลงานดีเด่นที่ประสพผลสำเร็จเป็นที่ประจักษ์
รางวัล คุรสดุดีได้รับเครื่องหมายเชิดชูเกียรติพร้อมเกียรติบัตรในฐานะเป็นผู้ปฏิบัติตน
ตามจรรยาบรรณของวิชาชีพเป็นที่ประจักษ์ ระดับประเทศ ประจำปี 2556
จากสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา
1. สภาพปัญหา แนวคิด หรือแรงจูงใจในการดำเนินการ
ทุกคนเกิดมาต้องมีครูและทุกคนเกิดมาต้องเป้นครู ด้วยเหตุนี้ทุกคนจึงไม่สามารถที่จะปฏิเสธถึงความสำคัญของครูได้ ทั้งนี้ เพราะความเป็นครูนั้นย่อมเป็นได้ทั้งบุคคลที่มิได้ประกอบวิชาชีพครูและบุคคลที่ประกอบวิชาชีพครูโดยตรง อย่างไรก็ดีถ้าพิจารณาเฉพาะงานอาชีพด้วยกันแล้วอาชีพทุกอาชีพย่อมมีความสำคัญต่อบุคคลและสังคมด้วยกันทั้งสิ้น ยากที่จะกล่าวอ้างว่าอาชีพใดมีความสำคัญกว่ากัน แต่ถ้าเรามาพิจารณาเฉพาะวิชาชีพครูให้ลึกซึ้งและกว้างขวางแล้ว จะเห็นว่าผู้ที่ประกอบวิชาชีพครู เป็นงานอาชีพนั้น ต้องรับภาระหน้าที่ต่อสังคมและชาติบ้านเมืองอย่างใหญ่หลวง หากผู้เป็นครูปฏิบัติภาระที่ตนเองรับผิดชอบบกพร่อง ผลกระทบก็จะตกไปถึงความเสื่อมของสังคมและชาติบ้านเมือง ดังนั้นเพื่อให้นักศึกษา ครูและผู้ที่กำลังปฏิบัติหน้าที่ความเป็นครูได้ตระหนักถึงความสำคัญของครู จึงอัญเชิญพระราโชวาทของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯสยามมกุฎราชกุมาร ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยครู ณ อาคารใหม่สวนอัมพร วันพุธที่ 26 พฤศจิกายน 2523 มากล่าวในที่นี้ ดังปรากฏข้อความตอนหนึ่งว่า
...หน้าที่ของครูนั้นเป็นหน้าที่ที่มีความสำคัญยิ่ง เพราะเป็นการปลูกฝังความรู้ ความคิด และจิตใจแก่เยาวชน เพื่อที่จะให้เติบโตขึ้นเป็นพลเมืองดีและมีประสิทธิภาพของประเทศชาติ ในกาลข้างหน้า ผู้เป็นครูจึงจัดได้ว่าเป็นผู้มีบทบาทอย่างสำคัญในการสร้างสรรค์บันดาลอนาคตของชาติบ้านเมือง...
และอีกตอนหนึ่งซึ่งเป็นพระราโชวาทของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยครู ณ อาคารใหม่สวนอัมพร วันพุธที่ 18 พฤษภาคม 2526 ความตอนหนึ่งว่า
...อาชีพครูถือว่าสำคัญยิ่ง เพราะครูมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาประเทศให้เจริญมั่นคง และก่อนที่จะพัฒนาบ้านเมืองให้เจริญได้นั้น จะต้องพัฒนาคนซึ่งได้แก่เยาวชนของชาติเสียก่อน เพื่อให้เยาวชนเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ทีคุณค่า สมบูรณ์ทุกด้านจึงสามารถช่วยกันสร้างความเจริญให้แก่ชาติต่อไปได้... และยกตอนหนึ่งเมื่อคราวเสด็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประธานเปิดงานวันครูโลกประจำปี 2547 เมื่อวันที่ 5 ตุลาคม 2547 ณ ห้องประชุมคุรุสภา โดยทรงมีพระราชดำรัส ความตอนหนึ่งว่า ...ความพยายามที่จะพัฒนาคุณภาพการศึกษาโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ มีการปฏิรูปการศึกษาด้านต่าง ๆ ทั่วโลก แต่การที่จะทำให้เป้าหมายทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพดังกล่าวสำเร็จไปได้ย่อมต้องอาศัย ครู เป็นปัจจัย แม้ในปัจจุบันเทคโนโลยีจะก้าวหน้าข้อมูลข่าวสารไร้พรมแดน แต่ก็ไม่สามารถทดแทนครูได้ เพราะการศึกษาไม่ใช่เพียงการรับรู้ข้อมูลข่าวสารเท่านั้น แต่งสิ่งสำคัญ คือ การฝึกคิด การบ่มนิสัยให้แต่ละคนสามารถพึ่งพาตนเองและ มีน้ำใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ต่อผู้อื่น ซึ่งส่วนนี้ต้องใช้คนสอนเท่านั้น ยิ่งเทคโนโลยีก้าวหน้าเพียงใด ก็ยิ่งต้องการครูที่มีความสามารถมากขึ้นเท่านั้น ดังนั้นครูต้องพัฒนาตนเองให้รู้เท่าทันโลก จึงสามารถบ่มนิสัยคนในยุคใหม่ได้... (พระเทพฯทรงย้ำเทคโนโลยีสมัยใหม่ทดแทนครูไม่ได้.2547:20)
พระราโชวาทของทั้งสองพระองค์ซึ่งผู้รายงานได้อันเชิญมากล่าวข้างต้น ทำให้พอสรุป ความไว้ว่า ผู้ที่เป็นครูนั้นมีความสำคัญมาก เพราะครูเป็นผู้ปลูกฝังความรู้ ความคิดและจิตใจและพัฒนาเยาวชนให้มีความเจริญในทุก ๆ ด้าน ยิ่งเทคโนโลยีสมัยใหม่มีความเจริญก้าวหน้ามากเพียงใด ก็ย่อมต้องการครูที่มีความรู้และความสามารถมากขึ้นเพียงนั้น ทั้งนี้ เพื่อให้ครูเป็นบุคคลที่รู้เท่าทันคนและเท่าทันโลกด้านต่าง ๆ สามารถนำความรู้ ความสามารถในตนมาพัฒนาเยาวชน ให้เกิดความเจริญงอกงามเพื่อเป็นกำลังสำคัญของชาติบ้านเมืองต่อไป
จากพระราโชวาทของทั้งสองพระองค์ตามที่ได้อัญเชิญมานี้ เป็นเครื่องยืนยันให้เห็นถึงความสำคัญของบุคคลที่เป็นครูที่มีต่อความเจริญของบุคคลและชาติบ้านเมืองเป็นอย่างยิ่ง ทั้งนี้เพราะ ชาติบ้านเมืองจะมีความเจริญมั่นคงอยู่ได้ ก็เพราะประชาชนในชาติได้รับการพัฒนาอย่างถูกวิธี การพัฒนาคนจะดำเนินไปอย่างถูกต้องก็เพราะมีระบบการศึกษาที่ดีและระบบการศึกษา จะดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพก็เพราะมีครูที่มีคุณภาพ
ถ้าหากสถาบันการศึกษาทุกระดับได้ครูที่มีคุณภาพแล้ว ย่อมเป็นที่เชื่อถือได้ว่าการพัฒนาประเทศในทุก ๆ ด้าน จะต้องประสบความสำเร็จภายในเวลาอันสั้น ในทางตรงข้าม ถึงแม้ว่าเราจะมีหลักสูตรที่ดี มีอาคารเรียนที่ทันสมัย มีวัสดุอุปกรณ์ทางการศึกษาอย่างพร้อมเพรียง รวมทั้งได้รับ ความร่วมมือจากชุมชนในการจัดการศึกษาเป็นอย่างดี แต่ทว่าในสถานศึกษาแต่ละแห่งมีแต่ครู ที่ไร้คุณภาพแล้วรับรองได้ว่าการพัฒนาการศึกษาและการพัฒนาประเทศในหลาย ๆ ด้านจะต้องเป็นไปอย่างล่าช้าและยากยิ่ง
ปัจจุบันสังคมไทยกำลังประสบกับวิกฤตการณ์ด้านคุณธรรมและจริยธรรมอย่างสูง สังคมเกิดความแตกแยก เกิดความไม่เท่าเทียมกัน มีการใช้กำลังอย่างไร้มนุษยธรรมในการระงับ ข้อพิพาท มีการฉ้อราษฎร์บังหลวงเป็นที่แจ้งประจักษ์ทุกระดับทั้งในวงราชการและภาคเอกชน (ธานินทร์ กรัยวิเชียร, 2551, หน้า 1) เป็นที่ทราบกันดีว่าเข็มทิศในการพัฒนาประเทศไทย ผ่านแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาตินับตั้งแต่ฉบับที่ 1 ในช่วงปี พ.ศ. 2504-2509 และแผนพัฒนาฯฉบับต่อๆ มาอีกหลายฉบับนั้น ล้วนมีจุดมุ่งเน้นไปที่การเสริมสร้างการเจริญเติบโต ทางเศรษฐกิจและพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานสมัยใหม่เป็นด้านหลัก ทำให้ละเลยการพัฒนา ทางด้านคุณธรรม จริยธรรม และคุณภาพชีวิตของคนในชาติไป (วิภาษ ทองสุทธิ์, 2551, หน้า 2-3) คนไทยทั้งปวงล้วนมีความปรารถนาอย่างเดียวกันคือต้องการอยู่ในสังคมที่ดีงาม และมีความอยู่เย็น เป็นสุขร่วมกัน สังคมที่ดีงามและอำนวยประโยชน์สุขร่วมกันต้องเป็นสังคมที่มีจิตสำนึกทางคุณธรรมและจริยธรรมสูง สังคมที่เอาเงินเป็นตัวตั้งโดยขาดจิตสำนึกทางคุณธรรมและจริยธรรมจะนำไปสู่ ความเสื่อมเสียทางศีลธรรมอย่างหนัก ความขัดแย้ง ความรุนแรง และวิกฤตการณ์ต่างๆ (ประเวศ วะสี, 2549, หน้า 3) ประเด็นด้านคุณธรรม จริยธรรมเป็นประเด็นที่สังคมให้ความสำคัญเรียกร้องและคาดหวังต่อบุคลากรภาครัฐทุกฝ่ายในฐานะที่เป็นผู้มีอำนาจทางการปกครอง รวมทั้งมีหน้าที่ให้บริการ ดูแลอำนวยความสะดวกให้เกิดประโยชน์สุขแก่ประชาชน และความสงบร่มเย็นของประเทศชาติ ปัญหาด้านคุณธรรม จริยธรรมในภาครัฐ ส่งผลกระทบอย่างยิ่งต่อเกียรติภูมิของข้าราชการ ภาพลักษณ์การเป็นแบบอย่างที่ดีของผู้มีคุณธรรม จริยธรรม รวมถึงความเชื่อมั่นที่ประชาชนมีต่อภาครัฐ (สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน, 2551, หน้า 4)
คุณธรรมจริยธรรมเป็นบทบัญญัติของความดีความงามของบุคคลที่ส่งผลต่อการประพฤติดี ประพฤติชอบ สังคมใดที่ประกอบด้วยบุคคลที่มีคุณธรรมจริยธรรม สังคมนั้นก็จะมีความสุขร่มเย็น องค์การทางการศึกษาก็เป็นสังคมหนึ่งที่ต้องการบุคคลที่มีคุณธรรมจริยธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้บริหารการศึกษาหรือผู้บริหารสถานศึกษาที่ต้องมีคุณธรรมจริยธรรม ซึ่งไม่ใช่มีพฤติกรรมที่ยึดกรอบกฎหมายอย่างเดียวเท่านั้น แต่ต้องประพฤติปฏิบัติให้อยู่ในกรอบคุณธรรมและจริยธรรมที่ดีงาม ตามปทัสถานของสังคมที่ได้รับการยอมรับ นอกจากนี้คุณธรรมจริยธรรมยังเป็นองค์ประกอบสำคัญองค์ประกอบหนึ่งที่จะช่วยสร้างศรัทธา สร้างแรงจูงใจให้เกิดความสามัคคีร่วมมือกันปฏิบัติงาน เพื่อมุ่งไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้ ซึ่งจะส่งผลให้ผู้ร่วมงานในองค์การ และบุคคลทั่วไปจะเกิดความเชื่อมั่น เชื่อถือและศรัทธาในตัวผู้นำและองค์การจนได้รับความไว้วางใจในที่สุด (ประทวน บุญรักษา. ออนไลน์.2556) ผู้บริหารปฏิบัติหน้าที่ของตนเองอย่างซื่อสัตย์สุจริตและมีความยุติธรรมบริหารงานอย่างมีคุณธรรมจริยธรรมย่อมผลักดันให้การศึกษามีความเจริญก้าวหน้าอย่างมีคุณภาพ
บริหารตนเป็นแบบอย่างที่ดีเป็นผู้ที่ให้ความสำคัญต่อการประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดี ในทุกด้าน ทั้งด้านความเก่งความดีและความมีสุขภาพสมบูรณ์ ทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิต ในฐานะที่มีหน้าที่เป็นผู้นำในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน โดยยึดหลักว่า จะพัฒนา ใครเขาต้องพัฒนา ตัวเราก่อน นอกจากนี้การพัฒนาตน ให้มี ภูมิรู้ ภูมิธรรมและภูมิฐาน ยังช่วยให้ผู้บริหาร ได้รับความเชื่อถือศรัทธาจากครู ผู้เรียน ผู้ปกครองและ ชุมชน ทำให้การบริ หารได้รับความร่วมมือ จากทุกฝ่าย และประสบความสำเร็จสูงขึ้น (หวน พินธุพันธ์. 2549 : 38) ผู้บริหารพึงสำรวจตนเอง เตือนตนเองอยู่เสมอไม่หลงทางสิ่งที่ผิด อาศัยความถูกใจตนเองเป็นใหญ่โดยลืมหลักความถูกต้อง ตามธรรม ซึ่งสังคมสมัยปัจจุบันนี้เจริญไปด้วยวัตถุนิยมที่อาจทำให้ผู้บริหารหลงใหลเห็นแก่ตัว เป็นแบบอย่างที่ไม่ดีต่อสังคม ปัจจุบันสังคมได้ให้ความสำคัญวัตถุมากกว่าคุณค่าทางจิตใจและคุณธรรม จริยธรรม ทำให้ผู้นำหรือผู้บริหารทุกระดับต้องปรับกระบวนทัศน์และวิธีคิดใหม่ เนื่องจากปัจจัยสิ่งแวดล้อมอาจส่งผลทา ให้การเสริมสร้าง และพัฒนาจิตสำนึกในด้านคุณธรรมและจริยธรรม ขาดความสมบูรณ์ซึ่งการปลูกฝังหรือสร้างจิตสำนึกในด้านคุณธรรมนั้นจะต้องมีการพัฒนา อย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง (สถาบันที่ปรึกษาเพื่อพัฒนาประสิทธิภาพในราชการ. ออนไลน์. 2556) คุณธรรมและจริยธรรมมีความสำคัญมาก ผู้บริหารทุกคนทุกระดับจะต้องมี โดยเฉพาะ ผู้บริหารสถานศึกษา เพื่อช่วยให้การบริหารงานในสถานศึกษาราบรื่น บรรลุจุดมุ่งหมาย ถ้าผู้บริหารสถานศึกษาขาด คุณธรรมและจริยธรรมจะไม่เป็นที่ยอมรับของ ผู้ใต้บังคับบัญชา ขาดความศรัทธาในตัวผู้บริหาร การบริหารงานต้องยึดกฎระเบียบของทางราชการสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ เราสามารถพัฒนาไดด้วยการศึกษาหาความรู้เพื่อเป็นบันไดสู่ความสำเร็จในชีวิตมีความมั่นคงในอาชีพ มีความเป็นอยู่ที่สบายกว่าคนอื่น ได้รับการยกย่องนับถือ (อนันตชัย พงศ์สุวรรณ. 2547 : 14) ดังนั้นการบริหารงาน ผู้บริหารจะต้องมีคุณธรรมจริยธรรมในการครองตน การครองคน การครองงาน
พุทธทาสภิกขุให้ความสำคัญกับอาชีพของครูมากโดยกล่าวยกย่องว่า ครูคือ ผู้ยกดวงวิญญาณของมนุษย์ให้สูงขึ้นมา ๆ โดยวิธีต่าง ๆ ตั้งแต่ต้นจนปลาย หรืออย่างน้อยก็เป็นมัคคุเทศก์ทางวิญญาณ ซึ่งเรียกได้ว่า ครูบาอาจารย์เป็นผู้มีพระคุณเหนือเกล้าเหนือเศียร ครูมีพระคุณยิ่งกว่าบิดามารดา ที่เป็นเช่นนี้เพราะว่าบิดามารดายังไม่ได้ยกสถานะทางวิญญาณ บิดามารดาเพียงแต่ ให้กำเนิดชีวิตมาและยกสถานะทางวิญญาณของเด็กเป็นส่วนน้อย ส่วนหน้าที่ยกดวงวิญญาณของเด็กจนดวงวิญญาณของเด็กของเยาวชนสูงสุดเท่าที่จะสูงได้เพราะครูบาอาจารย์เป็นผู้รับผิดชอบ พุทธทาสภิกขุ (2543 : 202) มีความเห็นว่าครูจะต้องนำทางวิญญาณเพื่อให้วิญญาณเดินถูกทาง อยู่เสมอ ส่วนหนังสือครูก็สอนควบคู่กันไป เพราะจำเป็นสำหรับเรื่องอื่น ๆ ต่อไปในชีวิต หนังสือเป็นสื่อแต่ไม่ใช่เรื่องสำคัญและไม่ใช่เรื่องจำเป็นเฉพาะหน้า เหมือนเรื่องของพระธรรม โดยเฉพาะ โลกุตตรธรรมที่เป็นความหมายใหญ่ คือ ความไม่เห็นแก่ตัว ครูจะต้องสอนความไม่เห็นแก่ตัว ทุกกระเบียดนิ้ว สอนด้วยปากบ้าง ทำให้ดูบ้าง ทำทุก ๆ ทาง ให้เกิดความรู้สึกที่เป็นธรรม ครูต้องเป็นผู้นำทางวิญญาณให้แก่เด็ก ๆ แม้ กระทั่งเด็กทารก เช่น การสอนเด็กอนุบาลในโรงเรียน ถ้าเด็กอนุบาลร้องไห้เพราะทำตุ๊กตาตกแตกหรือสอบไล่ตก ครูก็สอนให้เด็กรู้ว่า อย่าร้องไห้ เพราะในโลกนี้ไม่มีสิ่งใดที่ว่าตนจะได้ไปตามต้องการของตนทุกอย่าง ทุกสิ่งทุกอย่างต้องเป็นไปตามธรรมชาติ เป็นไปตามกฎเกณฑ์ เป็นต้น การสอนอย่างนี้เป็นเรื่องการสอนปรมัตถธรรม เรื่องอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ให้แก่เด็กในชั้นอนุบาล อีกทั้งครูต้องสอนเด็ก ๆ ไม่ให้กลัวผี ไม่ให้กลัวจิ้งจก ตุ๊กแก ไส้เดือน เพราะ เป็นความโง่เขลา ถ้าพ่อแม่กลัวผี เด็กต้องไม่กลัว ครูต้องสอนเด็กไม่ ให้รู้จักกลัวอย่างไม่มีเหตุผล เพราะเป็นความโง่เขลา ในเรื่องการประพฤติปฏิบัติตนของครู พุทธทาสภิกขุ (2521 : 118) แนะแนวให้ ในหัวใจของครูที่มีอุดมคตินั้น จะต้องมีปัญญากับเมตตาเต็มแน่นอยู่ในหัวใจ ปัญญา คือ วิชาความรู้ความสามารถในหน้าที่ที่จะส่องแสงสว่างให้แก่ศิษย์ ส่วนเมตตา คือ ความรัก ความเอ็นดู กรุณาต่อศิษย์ของตนเหมือนกับว่า เป็นลูกของตน คุณธรรมสองประการนี้จะต้องเต็มเปี่ยมอัดอยู่ในหัวใจของครูประเภทที่ยึดถืออุดมคติตามหลักพุทธศาสนาซึ่งเป็นเครื่องชี้ให้เห็นว่า ค่าของครูมีมากเพียงใด และค่าของครูจะตั้งอยู่ในฐานะของปูชนียบุคคล ไม่ใช่ลูกจ้าง ครูที่ละเลยอุดมคติจะกลายเป็นลูกจ้างซึ่งในหัวใจไม่มีอะไรเลย นอกจาก พุทธทาสภิกขุกับการแนะแนวทางการดำเนินชีวิต 187 วารสารมนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์ ต้องการรับค่าจ้างหรือเงินเดือน และหนักเข้าก็คดโกงเวลา เอาเปรียบในหน้าที่การงานของตน เพราะเห็นแก่ตน เพราะปราศจากปัญญาและเมตตา ในประเด็นเดียวกัน พุทธทาสภิกขุ (2521 : 146) เน้นย้ำให้ครูพิจารณาตรวจ สอบตนเองดูว่า ครูเป็นผู้นำทางวิญญาณจริงหรือไม่ เป็นผู้ยกสถานะทางวิญญาณของสัตว์ในโลกให้สูงขึ้นจริงหรือไม่ ค่าของครู เป็นปูชนียบุคคล ไม่ใช่ลูกจ้าง อาชีพครูไม่ใช่เรือจ้าง ครูคู่กันอยู่กับการศึกษา เป็นผู้ประศาสน์การศึกษา ครูจะต้องทำตนให้มีการศึกษาอยู่ที่เนื้อที่ตัว ให้ศิษย์เคารพครู ให้รักครูยิ่งกว่าพ่อแม่ ให้กลัวครูยิ่งกว่าพ่อแม่ ในที่สุดครูก็จะนำเด็กไปได้ในแนวทางตามที่ครูต้องการทุกประการ พุทธทาสภิกขุ (2543 : 25) ได้แนะแนวต่อไปอีกว่า ครูทุกคนต้องรับผิดชอบ ต่อหน้าที่ทุกระดับ กล่าวคือ เป็นบุตรที่ดีของบิดามารดา เป็นศิษย์ที่ดี ของครูบาอาจารย์ เป็นเพื่อนที่ดีของเพื่อน เป็นพลเมืองที่ดีของประเทศชาติ และ เป็นสาวกที่ดีของพระศาสดา แล้วแต่ว่าจะถือศาสนาใด ถ้านับถือศาสนาพุทธ ก็เป็นพุทธมามกะที่ดี ของพระพุทธเจ้า
สำนักงานคุรุสภา ผู้กำหนดข้อบังคับคุรุสภาว่าด้วยมาตรฐานวิชาชีพและจรรยาบรรณ ของวิชาชีพ พ.ศ.2548 มีบทบาทในการควบคุม สอดส่องจรรยามรรยาทและวินัยของสมาชิกคุรุสภา รวมทั้งสรรหาครูที่มีจรรยามรรยาทดีเด่น เพื่อรับ เข็มคุรุสดุดี มาตั้งแต่ปี พ.ศ.2535 จนถึงปัจจุบันโดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อ
1) ยกย่องเชิดชูเกียรติผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษาที่ปฏิบัติตนตามจรรยาบรรณของวิชาชีพ
2) เพื่อเสริมสร้างศรัทธาและความเชื่อถือในการประกอบวิชาชีพทางการศึกษา
3) เพื่อให้ผู้ประกอบวิชาชีพที่ได้รับเครื่องหมายเชิดชูเกียรติ คุรุสดุดี เป็นแบบอย่างที่ดีแก่ ผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษา (สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา, 2555) จรรยาบรรณในวิชาชีพครู เป็นประโยชน์ต่อการเสริมสร้างเกียรติภูมิ และศักดิ์ศรี ให้ได้รับการยกย่อง เชื่อถือศรัทธา จากสังคม แบบแผนพฤติกรรมตามจรรยาบรรณของวิชาชีพครู มี ดังนี้
1. จรรยาบรรณต่อตนเอง ครูต้องมีวินัยในตนเอง พัฒนาตนเองด้านวิชาชีพ บุคลิกภาพและวิสัยทัศน์ให้ทันต่อการพัฒนาทางวิทยาการ เศรษฐกิจ สังคม และการเมืองอยู่เสมอ โดยต้องประพฤติ การประพฤติตามแบบแผนพฤติกรรม ดังนี้ ประพฤติตนเหมาะสมกับสถานภาพและเป็นแบบอย่างที่ดี ประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดีในการดำเนินชีวิตตามประเพณี และวัฒนธรรมไทย ปฏิบัติงาน ตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายให้สำเร็จอย่างมีคุณภาพ ตามเป้าหมายที่กำหนด ศึกษา หาความรู้ วางแผนพัฒนาตนเอง พัฒนางาน และสะสมผลงานอย่างสม่ำเสมอ ตลอดจนค้นคว้า แสวงหา และ นำเทคนิคด้านวิชาชีพที่พัฒนาและก้าวหน้าเป็นที่ยอมรับมาใช้แก่ศิษย์และผู้รับบริการให้เกิดผลสัมฤทธิ์ที่พึงประสงค์
2. จรรยาบรรณต่อวิชาชีพ ครูต้องรัก ศรัทธา ซื่อสัตย์สุจริต รับผิดชอบต่อวิชาชีพ และ เป็นสมาชิกที่ดีขององค์กรวิชาชีพ โดยต้องประพฤติและละเว้นการประพฤติตามแบบแผนพฤติกรรม ดังนี้ แสดงความชื่นชมและศรัทธาในคุณค่าของวิชาชีพ รักษาชื่อเสียงและปกป้องศักดิ์ศรีแห่งวิชาชีพ ยกย่อง และเชิดชูเกียรติผู้มีผลงานในวิชาชีพให้สาธารณชนรับรู้ อุทิศตนเพื่อความก้าวหน้าของวิชาชีพ ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความรับผิดชอบ ซื่อสัตย์สุจริตตามกฎ ระเบียบ และแบบแผนของทางราชการ เลือกใช้หลักวิชาที่ถูกต้อง สร้างสรรค์เทคนิค วิธีการใหม่ๆ เพื่อพัฒนาวิชาชีพ ใช้องค์ความรู้หลากหลายในการปฏิบัติหน้าที่ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับสมาชิกในองค์การตลอดจนเข้าร่วมกิจกรรมของวิชาชีพหรือองค์กรวิชาชีพอย่างสร้างสรรค์
3. จรรยาบรรณต่อผู้รับบริการ ครูต้องรัก เมตตา เอาใจใส่ ช่วยเหลือ ส่งเสริมให้กำลังใจ แก่ศิษย์ และผู้รับบริการตามบทบาทหน้าที่โดยเสมอหน้า ครูต้องส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ ทักษะ และนิสัย ที่ถูกต้องดีงามแก่ศิษย์และผู้รับบริการตามบทบาทหน้าที่อย่างเต็มความสามารถ ด้วยความบริสุทธิ์ใจ ครูต้องประพฤติ ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดี ทั้งทางกาย วาจา และจิตใจ ครูต้องไม่กระทำตนเป็นปฏิปักษ์ต่อความเจริญทางกาย สติปัญญา จิตใจ อารมณ์และสังคมของศิษย์และผู้รับบริการ และครูต้องให้บริการด้วยความจริงใจและเสมอภาค โดยไม่เรียกรับหรือยอมรับผลประโยชน์จากการใช้ตำแหน่งหน้าที่โดยมิชอบโดยต้องประพฤติและละเว้นการประพฤติ ตามแบบแผนพฤติกรรม ดังนี้ ให้คำปรึกษาหรือช่วยเหลือศิษย์และผู้รับบริการด้วยความเมตตากรุณาอย่างเต็มกำลังความสามารถและเสมอภาค สนับสนุนการดำเนินงานเพื่อปกป้องสิทธิเด็ก เยาวชน และผู้ด้อยโอกาสตั้งใจ เสียสละ และอุทิศตนในการปฏิบัติหน้าที่ เพื่อให้ศิษย์และผู้รับบริการได้รับ การพัฒนาตามความสามารถ ความถนัด และความสนใจของแต่ละบุคคล ส่งเสริมให้ศิษย์และผู้รับบริการสามารถแสวงหาความรู้ได้ด้วยตนเองจากสื่ออุปกรณ์ และแหล่งเรียนรู้อย่างหลากหลาย ให้ศิษย์ และผู้รับบริการ มีส่วนร่วมวางแผนการเรียนรู้ และเลือกวิธีการปฏิบัติที่เหมาะสมกับตนเอง ตลอดจนเสริมสร้างความภาคภูมิใจให้แก่ศิษย์และผู้รับบริการด้วยการรับฟังความคิดเห็นยกย่อง ชมเชย และให้กำลังใจอย่างกัลยาณมิตร
4. จรรยาบรรณต่อผู้ร่วมประกอบวิชาชีพ ครูพึงช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกัน อย่างสร้างสรรค์ โดยยึดมั่นในระบบคุณธรรมสร้างความสามัคคีในหมู่คณะ โดยพึงประพฤติและละเว้นการประพฤติตามแบบแผนพฤติกรรมดังนี้ เสียสละ เอื้ออาทร และให้ความช่วยเหลือผู้ร่วมประกอบวิชาชีพ ตลอดจนมีความรัก ความสามัคคี และร่วมใจกันผนึกกำลังในการพัฒนาการศึกษา
5. จรรยาบรรณต่อสังคม ครูพึงประพฤติปฏิบัติตนเป็นผู้นำในการอนุรักษ์และพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม ศาสนา ศิลปวัฒนธรรม ภูมิปัญญา สิ่งแวดล้อม รักษาผลประโยชน์ของส่วนรวม และยึดมั่นในการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข โดยพึงประพฤติและละเว้นการประพฤติตามแบบแผนพฤติกรรม ดังนี้ ยึดมั่น สนับสนุน และส่งเสริมการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข นำภูมิปัญญาท้องถิ่นและศิลปวัฒนธรรมมาเป็นปัจจัยในการจัดการศึกษาให้เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวมจัดกิจกรรมส่งเสริมให้ศิษย์เกิดการเรียนรู้และสามารถดำเนินชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง ตลอดจนเป็นผู้นำในการวางแผนและดำเนินการ เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อมพัฒนาเศรษฐกิจภูมิปัญญาท้องถิ่น และศิลปวัฒนธรรมสิ่งแวดล้อม
จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น เป็นแรงจูงใจที่สำคัญในการสร้างเสริมคุณลักษณะความเป็นครูที่ดี ให้เกิดแก่ครูและบุคลากร ด้วยการใช้ภาวะผู้นำในการเป็นแบบอย่างที่ดี โดยยึดหลักที่ว่า การเป็นแบบอย่างที่ดีจะเป็นเครื่องชักนำให้ผู้อื่นทำตาม การที่ผู้บังคับบัญชาจะนำให้ ผู้อยู่ใต้บังคับบัญชามีวินัย ตัวผู้บังคับบัญชาเองจะต้องทำตนให้เป็นแบบอย่างที่ดีเสียก่อน รวมถึง การสร้างศรัทธา ซึ่งความศรัทธาจะนำมาซึ่งขวัญ กำลังใจ มีความรัก ความร่วมมือร่วมใจกันปฏิบัติงานเพื่อมุ่งไปสู่เป้าหมายเดียวกันได้ ทำให้ผู้ร่วมงานทุกคนในองค์การเกิดความเชื่อถือและเชื่อมั่นในตัวผู้นำ โดยนำระบบคุณธรรม จริยธรรม มาใช้ในการบริหารจัดการ ตลอดจนได้รับความศรัทธาและยอมรับด้วยคุณธรรมจริยธรรมจากนักเรียน ครู เพื่อนผู้บริหารสถานศึกษา ผู้บังคับบัญชา กรรมการสถานศึกษา ผู้ปกครองนักเรียน และชุมชน
2. วิธีดำเนินการ
ผู้รายงานได้ดำเนินการพัฒนาด้านคุณธรรม จริยธรรม มาตรฐานวิชาชีพและจรรยาบรรณ ของวิชาชีพ ก่อนที่จะได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ รางวัล คุรุสดุดี ประจำปี 2556 ดังนี้
2.1 การศึกษาเรียนรู้ กระทำได้หลายวิธี ดังนี้
2.1.1 ศึกษาเรียนรู้ด้วยตนเอง ด้วยการหาความรู้จากการอ่านหนังสือเกี่ยวกับปรัชญาศาสนา วรรณคดีที่มีคุณค่า หนังสือที่เกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรม และหลักปฏิบัติตามจรรยาบรรณ ของวิชาชีพ พ.ศ.2548 เพื่อใช้ในเป็นกรอบในการประพฤติปฏิบัติตน
2.1.2 อบรมพัฒนาตนเองในด้านวินัย กฎหมาย ระเบียบปฏิบัติที่จำเป็นและเกี่ยวข้องการการปฏิบัติงาน เพื่อให้มีความรู้ความเข้าใจ เกิดความตระหนักในการรักษาระเบียบ วินัย กฎหมาย ข้อบังคับ ข้อตกลง กติกาของส่วนรวม ทั้งในระดับหน่วยงาน ชุมชน สามารถปฏิบัติตนให้คำแนะนำผู้อื่นได้อย่างถูกต้อง
2.1.3 อบรมพัฒนาตนเองในด้านคุณธรรมจริยธรรม เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ ในคุณธรรมจริยธรรมสำคัญตามคุณธรรมตามหลักธรรมของศาสนา การปฏิบัติศาสนกิจ การปฏิบัติตน ตามขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงาม คุณธรรมตามแนวพระราชดำรัสปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สามารถประพฤติปฏิบัติตน ให้คำแนะนำแก่บุคคลอื่นได้อย่างถูกต้อง
2.1.4 อบรมเพื่อพัฒนาจิตใจ การปฏิบัติธรรม ฝึกปฏิบัติตนตามหลักพระพุทธศาสนา เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจ ทำให้จิตใจได้เกิดการเปลี่ยนแปลงเกิดปัญญารับรู้ด้วยตนเอง อย่างลึกซึ้งและแท้จริง
2.1.5 พัฒนาตนเองในด้านเทคโนโลยี นวัตกรรมที่หลากหลาย เพื่อเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ ตลอดจนเกิดทักษะในการใช้วิทยาการ เทคโนโลยี เพื่อการปฏิบัติงานและการเข้าถึง แหล่งความรู้ในการพัฒนาตนได้อย่างเหมาะสมตามยุคสมัย ก้าวทันต่อการเปลี่ยนแปลง สามารถแนะนำผู้อื่นได้ถูกต้อง
2.16 ศึกษาดูงานในสถานศึกษาที่เป็นแบบอย่างในด้านการมีวินัยการรักษาวินัย คุณธรรมจริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพ เพื่อเรียนรู้การปฏิบัติ ตลอดจนนำผลของการปฏิบัติในการเป็นแบบอย่าง หรือต้นแบบในด้านการมีวินัยการรักษาวินัย คุณธรรมจริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพ สามารถแบบอย่างและแนะนำผู้อื่นได้
2.17 เข้าร่วมงาน/กิจกรรมกับหน่วยงานต้นสังกัด หน่วยงานอื่น เพื่อพัฒนาความรู้ความสามารถ สร้างเสริมประสบการณ์ สามารถนำมาพัฒนาตนเอง งานที่รับผิดชอบ แสดงศักยภาพ ให้หน่วยงานต้นสังกัด หน่วยงานอื่นได้เป็นที่ประจักษ์ เพื่อสร้างศรัทธา สร้างความเชื่อมั่นให้กับหน่วยงานของตนเอง
2.1.8มีความจริงใจในการประพฤติ ปฏิบัติตนตามกรอบจรรยาบรรณ ของวิชาชีพ ตลอดจนดำรงไว้ซึ่งศักดิ์ศรีของความเป็นครูด้วยการประพฤติปฏิบัติตนตามจรรยาบรรณของวิชาชีพ
3. ผลที่เกิดจากการดำเนินงาน
จากการที่ผู้รายงานได้พัฒนาและดำเนินตามด้านคุณธรรม จริยธรรม มาตรฐานวิชาชีพและจรรยาบรรณของวิชาชีพจนเป็นที่ประจักษ์และได้รับรางวัลยกย่อง เชิดชูเกียรติในครั้งนี้ ส่งผล ดังนี้
3.1 ผลที่เกิดกับนักเรียน
1) นักเรียนมีคุณธรรม จริยธรรม สามารถนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาใช้ในชีวิตประจำวันได้ มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ได้รับรางวัลเกียรติบัตรเหรียญทอง กิจกรรมสังคมศึกษาฯ มารยาทไทย ระดับชั้น ป.1-3 และได้รับรางวัลเกียรติบัตรเหรียญทอง การประกวดโครงงานคุณธรรม ระดับ ป.4-6 การแข่งขันทักษะ ทางวิชาการ งานศิลปหัตถกรรมนักเรียน เพื่อคัดเลือกตัวแทนสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสงคราม
2) นักเรียนมีความรู้ในเรื่องประชาธิปไตยความเข้าใจและศรัทธารวมถึงการปฏิบัติตนเป็นพลเมืองที่ดีในวิถีประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข
3) ปีการศึกษา 2556 นักเรียนได้รับทุนการศึกษาจาก กองทุนพระปฐมเจดีย์ จังหวัดนครปฐม จำนวน 13 คน และในปีการศึกษา 2557 จำนวน 18 ทุน
3.2 ผลที่เกิดกับครูและบุคลากร
1) ผู้บริหารและบุคลากรได้รับการพัฒนาด้านวินัย คุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพอย่างต่อเนื่อง ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติอย่างต่อเนื่อง
2) ครูและบุคลากรมีความภาคภูมิใจ เกิดขวัญ กำลังใจในการปฏิบัติงาน และได้รับการยอมรับ การยกย่องจากผู้ร่วมงาน หน่วยงาน และสังคม
1) ผู้บริหารได้รับรางวัล หนึ่งแสนครูดีประจำปี 2555 จากสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา
3) ผู้บริหารได้รับรางวัล คุรุสดุดี ประจำปี 2556 จากสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา
4) ผู้บริหารได้รับรางวัลครูผู้สอนนักเรียน ได้รับรางวัลระดับเหรียญทอง รองชนะเลิศอันดับที่ 2 กิจกรรมการประกวดโครงงานคุณธรรม ระดับชั้น ป.4-6 การแข่งขันทักษะทางวิชาการ งานศิลปหัตถกรรมนักเรียน เพื่อคัดเลือกตัวแทนสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสงคราม ปีการศึกษา 2556 จากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสงคราม
5) ผู้บริหารได้รับรางวัลผู้บริหารสถานศึกษาดีเด่น ประจำปี 2557 จากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสงคราม
6) นายวัลลภ สุวรรณฉวี และ นางระจิตร์ ชุนเกษา ได้รับเครื่องหมายเชิดชูเกียรติ หนึ่งแสนครูดี ประจำปี 2555 จากสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา
7) นางสาวอมรรัตน์ ถนอมชาติ, นางศรีประไพ ถนอมรัตน์ และ นางปราณี รูขะจี ได้รับเครื่องหมายเชิดชูเกียรติ หนึ่งแสนครูดี ประจำปี 2556 จากสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา
8) นายสุรพงษ์ รุจิราวัตถ์ และ นายพรสมบัติ ภู่สมุทร ได้รับเครื่องหมายเชิดชูเกียรติ หนึ่งแสนครูดี ประจำปี 2557 จากสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา
9) นางปราณี ระจี ได้รับรางวัล หม่อมงามจิตต์บุรฉัตร รางวัลสร้างเสริมคนดี มีคุณธรรม ประจำปี พ.ศ.2557 จากมูลนิธิอนุสรณ์หม่อมงามจิตต์ บุรฉัตร
3.3 ผลที่เกิดกับโรงเรียน
1) ได้รับรางวัล โรงเรียนดี ศรีตำบล ปีการศึกษา 2556 จากกระทรวงศึกษาธิการ
2) ได้รับรางวัล บ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย ประจำปี 2557 จากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานร่วมกับสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และมูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี
3) ได้รับรางวัล สถานศึกษาแบบอย่างจัดกิจกรรมการเรียนรู้และการบริหารจัดการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (สถานศึกษาพอเพียง) ประจำปี 2556 จากกระทรวงศึกษาธิการ
3.4 ผลที่เกิดกับชุมชน
1) ชุมชนให้การสนับสนุนเข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนาจัดการศึกษาให้กับประชาชนในชุมชน
2) ผู้ปกครอง ชุมชน ท้องถิ่น มีความศรัทธา เชื่อมั่นในการจัดการศึกษาที่มีคุณภาพ และ ส่งบุตรหลานเข้ามาเรียนเพิ่มขึ้น
3.5 ผลที่เกิดกับสังคมและประเทศชาติ
1) เป็นแบบอย่างในการปฏิบัติตนให้กับผู้ประกอบวิชาชีพครู โดยได้ผลงานที่ได้รับ การยกย่องเชิดชูเกียรติได้ถูกนำไปเผยแพร่ในวารสารของคุรุสภา สามารถนำไปประพฤติปฏิบัติตนให้เป็นแบบอย่างได้
2) บุคลากรได้รับการยกย่องชมเชย ในด้านการครองตน ครองคน และครองงาน ส่งผลให้ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ หนึ่งแสนครูดี เป็นแบบอย่างที่ดีต่อเพื่อนร่วมงาน นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน
4. แนวคิดในการพัฒนาต่อไป
4.1 ดำรงรักษาสภาพการประพฤติปฏิบัติตนอยู่ในระเบียบวินัย มีคุณธรรมจริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพทางการศึกษา และพัฒนาต่อไปอย่างต่อเนื่อง
4.2 ส่งเสริมสนับสนุนให้บุคลากรได้เข้ารับการพัฒนาด้านวินัย คุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพอย่างต่อเนื่อง
4.3 ส่งเสริม แนะนำข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ที่มีคุณลักษณะตามมาตรฐานจรรยาบรรณวิชาชีพ ได้ส่งผลงานของแต่ละบุคคลเข้าประกวดแข่งขัน เพื่อรับการยกย่อง เชิดชูเกียรติ ในรางวัลอันมีเกียรติต่อไป
ค้นหาทุกอย่างในเว็บครูบ้านนอก :
ตั้งกระทู้คำถามใหม่
กลับหน้าที่แล้ว
