การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบบูรณาการ เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในการทำงานของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 3
โดยนางสาวจริยา รวยสวัสดิ์ ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนเมืองพัทยา 3 (วัดสว่างฟ้าพฤฒาราม)
สำนักการศึกษา เมืองพัทยา จังหวัดชลบุรี
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนโดยใช้รูปแบบการสอนแบบบูรณาการ เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในการทำงาน
ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เพื่อพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และเพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนต่อกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนโดยใช้รูปแบบการสอนแบบบูรณาการ มีขั้นตอนการดำเนินงาน 4 ขั้นตอน คือ การวางแผน (Planning) การปฏิบัติ (Action) การสังเกตผล (Observation) และการสะท้อนผล (Reflection) จำนวน 2 วงรอบ กลุ่มตัวอย่างในการศึกษาคือ ผู้ให้ข้อมูล จำนวน 37 คน ประกอบด้วย ครูประจำชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 4 คน ผู้ปกครอง จำนวน 30 คน พนักงานพี่เลี้ยงจากสถานประกอบการโรงแรมไดอาน่ากรุ๊ฟ จำนวน
3 คน กลุ่มเป้าหมายการพัฒนา ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3โรงเรียนเมืองพัทยา 3
(วัดสว่างฟ้าพฤฒาราม) จำนวน 30 คน ที่สมัครใจเข้าเรียนกิจกรรมชุมนุมการโรงแรม เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และ แบบประเมิน
ความพึงพอใจของผู้เรียนต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนโดยใช้รูปแบบการสอนแบบบูรณาการ เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในการทำงานของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 3 การวิเคราะห์เชิงปริมาณใช้สถิติการหาค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและ
การตรวจสอบข้อมูลเชิงคุณภาพ ผลการศึกษาสรุปได้ ดังนี้
1. สภาพปัญหาก่อนการดำเนินการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเมืองพัทยา 3 (วัดสว่างฟ้าพฤฒาราม) คือ โครงสร้างการประเมินผลการทำงานและระบบติดตามของนักเรียนเมื่อเข้าไปฝึกงานในสถานประกอบการ มีการกำหนดความถี่ในการเข้าประเมินผลน้อยเกินไป นักเรียนขาดความตระหนักในหน้าที่รับผิดชอบ
ในการทำงาน ไม่มีวินัยในการทำงาน ไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบการปฏิบัติงาน เมื่องานที่ได้รับมอบหมายไม่บรรลุผล ไม่มีการรายงานหรือแก้ไขข้อบกพร่อง ขาดงานบ่อย ขาดความอดทน
ในการทำงาน มาทำงานสายบ่อย มีการใช้โทรศัพท์ส่วนตัวพูดคุยในเวลาการทำงาน นอกจากปัญหาที่เกิดจากผู้เรียนแล้ว ปัญหาด้านการจัดโครงการสนับสนุนกิจกรรมการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนไม่มีความต่อเนื่อง การจัดกิจกรรมไม่เป็นไปตามปฏิทินที่ตั้งไว้ ไม่ได้ดำเนินการประเมินผลเพื่อที่จะนำผลการประเมินมาใช้งาน ทำให้คุณลักษณะอันพึงประสงค์
ของนักเรียนไม่เป็นที่น่าพอใจ
2. แนวทางการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนโดยใช้รูปแบบ
การสอนแบบบูรณาการ เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในการทำงานของนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีแนวทางการพัฒนาโดยการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการ ที่ผู้ศึกษามุ่งสอน
เพื่อให้นักเรียนมีความคิดเห็นต่อการเป็นคนดี มีศีลธรรม โดยสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ในรูปของกิจกรรมในบ้าน วัด โรงเรียน สถานประกอบการโรงแรม ในเชิงพัฒนา นำไปสู่คุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ประกอบด้วย
แนวคิดที่ 1 การให้ศึกษาความรู้พื้นฐาน ประกอบด้วย ห้าห้องชีวิตเนรมิตนิสัยคนดี
กิจวัตร 10 คุณธรรมพื้นฐาน 8 ประการ ทิศหก และ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของพนักงานเสิร์ฟในโรงแรม
แนวคิดที่ 2 ประสานกายใจ ประกอบด้วย กิจกรรมฝึกสมาธิและ การปฏิบัติธรรม
แนวคิดที่ 3 ฝึกนิสัยให้เป็นคนดี ประกอบด้วยกิจกรรมฝึกกิจวัตร 10 กิจกรรมคุณค่าแห่งตน มองส่วนดีมีพลังชีวิต กิจกรรมเวลากับชีวิต กิจกรรมวันแห่งความรัก กิจกรรมอย่างนี้ต้อง ไม่ และกิจกรรมฝึกปฏิบัติงานในสถานประกอบการ
แนวคิดที่ 4 สร้างสุนทรีย์ในชีวิตและสังคม ประกอบด้วย กิจกรรมงามอย่างอาเซียน
กิจกรรมธรรมะออนไทม์ และกิจกรรมการอบรมพัฒนาบุคลิกภาพมารยาทในการทานอาหารยุโรป 3. ผลการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนชุมนุมการโรงแรม มัธยมศึกษา
ปีที่ 3 โรงเรียนเมืองพัทยา 3 (วัดสว่างฟ้าพฤฒาราม) พบว่านักเรียน มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์
ทั้งโดยรวมและรายด้านอยู่ในระดับดีมาก ทั้งด้านความรู้ทางวิชาการ ด้านทักษะทางวิชาชีพและความสามารถในการปฏิบัติงาน และ ด้านมนุษยสัมพันธ์และคุณธรรมจริยธรรม และนักเรียน
ได้ตระหนักถึงความสำคัญของคุณลักษณะอันพึงประสงค์และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปในทางที่ดียิ่งขึ้น
4. ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่มีต่อรูปแบบการสอน
แบบบูรณาการเพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในการทำงานของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 3 พบว่า นักเรียนมีความคิดเห็นต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนโดยใช้รูปแบบการสอนแบบบูรณาการเพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในการทำงาน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ทั้งรายด้านและรายข้ออยู่ในระดับมาก