ชื่อเรื่อง การพัฒนาชุดกิจกรรมวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
ผู้วิจัย ศิริมาศ ไชยนุวงศ์
ปีการศึกษา 2560
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ เป็นลักาณะของการวิจัยและพัฒนา (Research and Development : R&D) มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการในการพัฒนาชุดกิจกรรมวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 2) เพื่อพัฒนาชุดกิจกรรม วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 3) เพื่อทดลองใช้ชุดกิจกรรม วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 3.1 เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรม กลุ่มสาระการเรียนและหลังเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 3.2 เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระหว่างก่อนและหลังเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่ได้เรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรม เรื่อง เซต 4) เพื่อประเมินผลและปรับปรุงชุดกิจกรรม วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
วิธีการดำเนินการวิจัยมี 4 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 วิจัย (R1 : Research) : การศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการ ขั้นตอนที่ 2 พัฒนา (D1 : Development) : การพัฒนาชุดกิจกรรม ขั้นตอนที่ 3 วิจัย (R2 : Research) : การทดลองใช้แบบฝึกทักษะ ขั้นตอนที่ 4 พัฒนา (D2 : Development) : การประเมินผลและปรับปรุงชุดกิจกรรม
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการในการพัฒนาชุดกิจกรรมวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ผลการวิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนสาธิตเทศบาลวัดเพชรจริก กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์และผลการวิเคราะห์ แนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาชุดกิจกรรมวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต พบว่า องค์ประกอบของชุดกิจกรรมประกอบด้วย คำชี้แจงเกี่ยวกับชุดกิจกรรมคณิตศาสตร์ คำแนะนำการใช้ชุดกิจกรรมสำหรับครู คำแนะนำการใช้ชุดกิจกรรมสำหรับนักเรียน ขั้นตอนการเรียนโดยชุดกิจกรรม แบบทดสอบก่อนเรียน บัตรเนื้อหา บัตรกิจกรรม บัตรฝึกทักษะ แบบทดสอบหลังเรียน ตารางบันทึกคุแนนและภาคผนวก
2. ผลการพัฒนาชุดกิจกรรมวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 พบว่า ประสิทธิภาพของชุดกิจกรรม (E1/E2) เท่ากับ 81.26/80.76 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้
3. ผลการทดลองใช้ชุดกิจกรรมวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 37 คน ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนสาธิตเทศบาลวัดเพชรจริก ระยะเวลาในการทดลองจำนวน 15 ชั่วโมง จำนวน 15 แผนการเรียนรู้ สำหรับการทดลองนั้น ผู้วิจัยเป็นผู้ดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนด้วยตนเองในแต่ละแผนการเรียนรู้ โดยมีขั้นตอนในการดำเนินการใช้ชุดกิจกรรมทั้ง 5 ชุด ได้แก่ ชุดที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับเซต ชุดที่ 2 สับเซตและเพาเวอร์เซต ชุดที่ 3 เอกภพสัมพัทธ์ และแผนภาพเวนน์-ออยเลอร์ ชุดที่ 4 การกระทำทางเซต ชุดที่ 5 จำนวนสมาชิกของเซตจำกัดและการแก้โจทย์ปัญหา ซึ่งเมื่อนักเรียนได้ฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอให้ความสนใจในการเรียนรู้และฝึกทำอย่างสม่ำเสมอ จึงทำให้บรรยากาศในชั้นเรียนเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนจึงสูงขึ้น
3.1 ผลการหาดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีค่าเท่ากับ 0.7366
3.2 ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน พบว่า นักเรียนที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรม เรื่อง เซต มีคะแนนเฉลี่ยหลังเรียนสูงกว่าคะแนนเฉลี่ยหลังเรียนสูงกว่าคะแนนก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.5
4. ผลการประเมินและปรับปรุงชุดกิจกรรมวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ผลการศึกษาความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เซต ในการพัฒนากระบวนการคิด เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ความคิดเห็นในภาพรวมอยู่ในระดับดี เพื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า นักเรียนเห็นด้วยในระดับดีในทุกด้าน เรียงตามลำดับ คือ ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้านการวัดประเมินผล ด้านประโยชน์ที่ได้รับ และด้านบรรยากาศในการเรียนรู้