พิษร้าย...ในหอยแมลงภู่

แนะบริโภคที่ปรุงสุกใหม่-ผ่านความร้อนเหมาะสม

สธ. เตือนผู้นิยมเปิบ “หอย” ให้ระวังอันตราย ชี้ หอยแครง-หอยแมลงภู่ที่ลวก หรือนึ่งเสร็จแล้วใส่ถุงไว้ขายตามตลาดนัด หรือซุปเปอร์มาร์เก็ตในห้างสรรพสินค้าพบเชื้อโรคอาหารเป็นพิษอยู่บานเบอะ ผลการวิจัยหอยแมลงภู่ที่นึ่งขายตามตลาดมีเชื้อร้ายสูงถึง 88.9%

ขณะที่หอยแครงลวกคนขายใช้แค่น้ำร้อนธรรมดา แถมใช้เวลาลวกแค่แป๊บเดียวหอยยังมีเลือดแดงสด ๆ ติดอยู่ แนะวิธีลวกหอยต้องใช้น้ำเดือดลวกนาน 1-2 นาที ส่วนการนึ่งหอยต้องนาน 5-7 นาที จะฆ่าเชื้อโรคได้หมดกินหอยได้อย่างปลอดภัย

ที่โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ เมื่อวันที่ 26 ม.ค. มีการจัดสัมมนาระบาดวิทยาแห่งชาติ ครั้งที่ 20 โดย น.ส.สุกัญญา จงถาวรสถิต นักวิชาการสาธารณสุข 7 สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า ตนและคณะได้วิจัยเรื่อง “การปนเปื้อนเชื้อโรคอาหารเป็นพิษในหอยแครงและหอยแมลงภู่พร้อมบริโภค” เนื่องจากเห็นว่าโรคอาหารเป็นพิษพบได้ตลอดทั้งปี

โดยตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. 2551-8 ต.ค.2551 ที่ผ่านมาพบผู้ป่วย 86,834 ราย เสียชีวิต 3 ราย ปัจจัยเสี่ยงและแหล่งโรคส่วนใหญ่เป็นอาหารทะเลที่ปรุงสุก ๆ ดิบ ๆ จึงได้ศึกษาการปนเปื้อนในหอยแครงและหอยแมลงภู่พร้อมบริโภคที่จำหน่ายในห้างสรรพสินค้า ตลาดนัด และร้านอาหาร

จากการสุ่มเก็บตัวอย่างหอยแมลงภู่นึ่งทันที หอยแมลงภู่ที่นึ่งไว้แล้ว หอยแครงลวกทันที และหอยแครงลวกไว้แล้วที่จำหน่ายในห้างสรรพสินค้า 10 แห่ง จำนวน 20 ตัวอย่าง ตลาดนัด 10 แห่ง จำนวน 24 ตัวอย่าง และร้านอาหาร 10 แห่ง จำนวน 17 ตัวอย่าง มาตรวจวิเคราะห์เชื้อและปัจจัยที่มีผลต่อการพบเชื้อโรคอาหารเป็นพิษ

พบว่า ตัวอย่างจากห้างสรรพสินค้า ตรวจพบเชื้อโรคอาหารเป็นพิษ คือ วิบริโอ พาราฮีโมไลติคัส (Vibrio parahaemo lyticus) และซัลโมเนลลา 13 ตัวอย่าง จาก 20 ตัวอย่าง คิดเป็น 65% จากตลาดนัด พบเชื้อโรคอาหารเป็นพิษ 16 ตัวอย่าง จาก 24 ตัวอย่าง คิดเป็น 66.6% และร้านอาหาร พบเชื้อโรคอาหารเป็นพิษ 4 ตัวอย่างจาก 17 ตัวอย่าง คิดเป็น 23.52%

“ทั้งนี้หอยแมลงภู่นึ่งไว้แล้วที่จำหน่ายที่ตลาดนัดพบเชื้อโรคอาหารเป็นพิษมากที่สุด คือ 88.9% หอยแครงที่ลวกไว้แล้วที่จำหน่ายทั้ง 3 แห่ง พบเชื้อก่อโรคอาหารเป็นพิษทุกตัวอย่าง หอยแมลงภู่นึ่งไว้แล้วมีโอกาสพบเชื้อมากกว่าหอยแมลงภู่ที่นึ่งทันที 11.4 เท่า ดังนั้นควรเลือกบริโภคหอยแมลงภู่และหอยแครงที่ผ่านการให้ความร้อนที่เหมาะสมและปรุงสุกใหม่” น.ส.สุกัญญา กล่าว

น.ส.สุกัญญา ยังกล่าวด้วยว่า หลายคนอาจจะสงสัยว่าทำไมหอยแครงหรือหอยแมลงภู่ที่ลวกหรือนึ่งไว้แล้วพร้อมรับประทานจึงมีเชื้อโรคอยู่ สันนิษฐานว่า เป็นเพราะช่วงที่ลวกหรือนึ่งนั้นใช้เวลานิดเดียว เช่น หอยแครงในตลาดนัดลวกเพียงไม่กี่วินาที อีกทั้งน้ำที่ใช้ลวกก็ไม่เดือดแค่ร้อนๆ และไม่ได้มีการเปลี่ยนน้ำบ่อย ตอนนำหอยแครงขึ้นมาหอยยังมีเลือดสดๆ อยู่ทำให้พบเชื้อโรค

ส่วนกรณีของหอยแมลงภู่ก็เช่นเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็นในห้างสรรพสินค้า หรือ ตลาดนัดที่ตรวจพบ สันนิษฐานว่า ผู้ประกอบอาหารใช้เวลานึ่งไม่นาน บางแห่งมีการนึ่งตั้งแต่เช้าแล้วนำมาจำหน่ายในช่วงเย็น หรือ นึ่งตั้งแต่เช้า ตอนเย็นก็ยังขายไม่หมด

อย่างที่ตรวจในห้างสรรพสินค้าส่วนใหญ่จะเป็นซึ้งนึ่งอาหารที่มีอยู่ 3 ชั้น ชั้นล่างลวก ชั้น 2 และ 3 นึ่ง แต่เนื่องจากการใช้เวลาไม่นานทำให้เชื้อโรคยังมีอยู่ จะสังเกตว่า บางแห่งเนื้อหอยแมลงภู่ยังมีขนาดใหญ่เต็มเท่าฝาหอยไม่ได้หดลงเลย

ด้าน นางอรุณ บ่างตระกูลนนท์ ผอ. ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ขอนแก่น กล่าวว่า ก่อนหน้านี้ได้สุ่มเก็บตัวอย่างหอยแครงและหอยแมลงภู่สดๆ จากตลาดใน จ.นนทบุรี 10 แห่ง มาตรวจ พบเชื้ออาหารเป็นพิษ คือ วิบริโอ พาราฮีโมไลติคัส (Vibrio parahaemolyticus) ในหอยแครงร้อยละ 100 ในหอยแมลงภู่พบร้อยละ 80 พบเชื้อซัลโมเนลลา ในหอยแครงร้อยละ 10 และในหอยแมลงภู่ร้อยละ 70

หากจะทำลายเชื้อโรคด้วยการลวกหอยแครง จะต้องทำในน้ำเดือดนาน 1-2 นาที ส่วนวิธีอบหรือนึ่งหอยแมลงภู่ต้องใช้เวลา 5-7 นาที จึงสามารถทำลายเชื้อโรคได้หมด

ด้วยรักห่วงใยและปรารถนาดี ..จากครูรัชนี คุณานุวัฒน์

ที่มา: หนังสือพิมพ์เดลินิวส์