เพลง หมายเหตุโรฮิงญา

ลำเรือไม้ใกล้พัง มีความหวัง ที่ฝั่งไกลโพ้น หลับตื่นบนคลื่นโยน หนีกระโจนจากฝั่งทุกข์เข็ญ

 ในเรือแห่งความฝันมีชาติพันธุ์ที่ทุกข์ลำเค็ญ เลือดตาแทบกระเด็นคือความจริง ของโรฮิงยา

  ความบีบคั้นดันหลัง ไปจากฝั่งแห่งความทุกข์ทน นิยามค่าความเป็นคน ดั่งนิยายอีกปลายฝั่งฟ้า

 ชาติพันธ์ผู้ถูกกดขี่ จึงหลีกหนีลี้ลงนาวา ไปตายเอาดาบหน้า โรฮิงยา แห่งอารากัน

 บาดแผลจากประวัติศาตร์ อำนาจจักรวรรดินิยม ไล่ล่าอาณานิคม สร้างปมให้โรฮิงยา

 กลายเป็นเผ่าพันธุ์ลี้ภัย ผิดกฎหมายจากเมืองพม่า ถูกกระทำย่ำยีบีฑา โรฮิงยา โรฮิงยา

ลำเรือแห่งความฝัน อันดามันวันฟ้ามืดมน สิทธิความเป็นคน ใม่มีจริงหรอกโรฮิงยา

ปลายทางฝั่งแห่งความจริง อาจจมดิ่งทิ้งลงธารา หมายเหตุแห่งโรฮิงยา คนไขว่คว้าค่าความเป็นคน

 คนใคร่ค้า ฆ่าความเป็นคน

  งยาส์ ประชาชนที่ถูกลืมในพม่า 

 ประวัติศาสตร์ของชาวโรฮิงยาส์ยังมีความหลากหลายมากในปัจจุบัน มีรายงานและงานวิจัยหลายส่วนที่ให้ข้อมูลไว้ว่าเป็นผู้คนที่อยู่ในตอนเหนือรัฐอารากันมาตั้งแต่สมัยศตวรรษที่ 7-12 และได้นับถือศาสนาอิสลามเนื่องจากพื้นที่ทางตอนเหนือของรัฐอารากันมีพ่อค้าชาวอาหรับเข้ามาค้าขายเป็นเวลายาวนาน

แต่ในมุมมองของรัฐบาลเผด็จการทหารพม่า ชาวโรฮิงยาส์เป็นประชาชนที่ "ลี้ภัยอย่างผิดกฎหมาย" และอพยพมากจากประเทศบังกลาเทศในสมัยที่พม่าตกอยู่ภายใต้อาณานิคมของจักรวรรดินิยมอังกฤษ ดังนั้นด้วยทัศนคติเช่นนี้ของรัฐบาลเผด็จการพม่าทำให้ประชาชนชาวโรฮิงยาส์ไม่ได้รับการรวมเข้าไปในกลุ่มชนพื้นเมือง (Indigenous groups) ในรัฐธรรมนูญพม่า ส่งผลให้ไม่ได้รับสัญชาติพม่า

การที่ชาวโรฮิงยาส์ไม่ได้รับสัญชาติทำให้ไม่ได้รับการคุ้มครองใดๆ จากรัฐบาล ทั้งยังถูกคุกคามอย่างต่อเนื่องมากกว่าชนกลุ่มน้อยหรือประชาชนเชื้อชาติอื่นๆ โดยเฉพาะจากความแตกต่างทางศาสนาและเชื้อชาติ ได้รับการคุกคามและเลือกปฏิบัติในทุกระดับจากรัฐบาลเผด็จการทหาร ซึ่งรวมถึงสิทธิที่จะนับถือศาสนา การเข้าถึงการศึกษา สิทธิในการรักษาโรค จนถึงไม่สามารถแต่งงานได้ ถูกบังคับให้เป็นทำงานโดยไม่ได้รับค่าตอบแทน และไม่สามารถเดินทางออกนอกเพื่อไปประกอบอาชีพนอกพื้นที่ได้ ทำให้ประชาชนส่วนใหญ่มีสภาพความเป็นอยู่ที่ยากจนมาก

นอกจากนี้ชุมชนชาวโรฮิงยาส์ยังได้รับการปราบปรามอย่างต่อเนื่องโดยมีเหตุการณ์สำคัญในปี ค.ศ. 1962 1978 และ 1991 ทำให้มีผู้ลี้ภัยชาวโรฮิงยาส์หลบหนีภัยเข้าไปในบังกลาเทศ ปากีสถาน ซาอุดิอาราเบีย เป็นหลัก โดยที่ประเทศรองลงมา คือ สหรัฐอาหรับเอมิเรด มาเลเซีย และประเทศไทย