กราบหมอนก่อนนอน
เรื่อง และภาพประกอบโดย พุฒิวงศ์ บุษบวรรษ

การกราบหมอนก่อนนอน เป็นสิ่งที่ปู่ย่าตายาย แนะนำสั่งสอน ให้เราทำมาตลอด สมัยผมยังเล็กการกราบหมอนก่อนนอน จึงเป็นกิจวัตรประจำวันอย่างหนึ่ง และก็เป็นการกระทำง่ายๆที่ทำให้เราหลับสบาย โดยเฉพาะยามที่ต้องไปนอนต่างถิ่น การกราบหมอนแล้วเอ่ยขอเจ้าที่เจ้าทาง ให้ได้อาศัยอย่างสงบสุข ทำให้ชีวิตนักเดินทางที่ผ่านมาร่วมสี่สิบปีของผม ยังไม่เคยประสบเหตุการร้ายแรง หรือเหตุการร้ายใดใดเลย

การกราบหมอนนั้นพัฒนาต่อมาจากการสวดมนต์ก่อนนอนครับซึ่ง ถือว่าเป็นสิ่งหนึ่งที่ควรทำเหมือนกัน จะสวดมนต์สั้นหรือยาว ก็ขอให้ได้สวดมนต์ ก็ยังดีเพื่อดึงจิตใจให้ระลึกถึง สิ่งดีงาม ระลึกถึงพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ พ่อแม่ ครูอาจารย์ เพื่อโน้มน้าวจิตใจ ให้รู้ผิดชอบชั่วดี หลังจากชีวิตผ่านเรื่องราว กิเลสตัณหา มาตลอดทั้งวัน

หมอนคนโบราณจัดว่าเป็นของสูงเพราะให้หนุนหัว จนมีคำขู่เด็กที่เอาหมอนหนุนหัวไปรองนั่งว่า ก้น(คำโบราณใช้คำว่าตูดนะแหละครับ) จะเป็นฝี ซึ่งเป็นกุศโลบายอย่างหนึ่งเพื่อป้องกันเด็กเอาหมอนไปเล่นจนสกปรก และเมื่อนำเอามาหนุนหัว ก็จะทำให้เชื้อโรคเข้าสู่ตัวได้ง่ายเพราะหัวของคนเรามีช่องทางรับเชื้อโรคได้ง่ายหลายทางเช่น ตา ปาก จมูก หู

การกราบหมอนมีหลายแบบคือกราบแบบไม่คิดอะไร ทำเหมือนไหว้น้ำท่ากบ ประลกๆ สามทีเป็นจบแล้วซุกหัวนอนต่อ แบบนี้ไม่แนะนำนะครับ การกราบควรมีสติ อาจกราบแบบสามครั้งคือ เอ่ยคำว่า "อะระหังสัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวันตัง อภิวาเทมิ" (ระลึกถึงคุณพระพุทธเจ้า) แล้วกราบ ต่อมาเอ่ยคำว่า "สวากขาโต ภะคะวะตาธัมโม ธัมมัง นะมัสสามิ" (คิดถึงคำสอนอันดีงามของพระพุทธเจ้า) แล้วกราบ ต่อมาเอ่ยคำว่า "สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สังฆัง นะมามิ" (คิดถึงพระสงฆ์) แล้วกราบ ทั้งหมดนี้จะเปลี่ยนเป็นบทถวายพรพระ (อิติปิโส .....)แทนหรือเพิ่มก็ได้

หากกราบแบบครบแล้วต้องกราบ ๕ ครั้ง โดยครั้งที่สี่ให้ระลึกถึงคุณบิดามารดา แล้วกราบ ซึ่งสามารถเอ่ยคำว่า "มัยหัง มาตาปิตุนังวะ ปาเท วันทามิ สาทะรัง" ก่อนกราบก็ดี และครั้งที่ห้า คือการระลึกถึงคุณครูบาอาจารย์ ก่อนกราบ ก็ได้

การกราบอาจไม่ต้องเอ่ยเป็นคำบาลี แต่เอ่ยเป็นคำไทยก็ได้เช่น ข้าพเจ้าขอสักการะบูชาและระลึกถึงคุณพระพุทธเจ้า คุณพระธรรม คุณพระสงฆ์ คุณบิดามารดา คุณครูบาอาจารย์ (แล้วกราบ)

ก่อนกราบจะอธิษฐานให้คุณพระคุณเจ้า เหล่าเทพยดาทั้งหลายคุ้มครองปกปักรักษา ก็แล้วแต่ศรัทธา มีเรื่องเล่าว่าสมเด็จพระพุฒาจารย์ โต แห่งวัดระฆัง จะมีบทสวดก่อนนอนเพิ่มคือ พุทธัง สรณัง คะฉามิ ธัมมัง สะระณัง คะฉามิ สังฆัง สะระณัง คะฉามิ ซึ่งจากเรื่องเล่าบอกว่าการสวดแบบนี้ทำให้ไม่มีสิ่งร้ายใดๆมา ทำอันตรายใดๆสมเด็จท่านได้เลย

การกราบไหว้เป็นการแสดงความสุภาพ อ่อนโน้มถ่อมตน ย่อมเป็นที่เมตตาแก่ผู้ที่พบเห็น รวบทั้งเหล่าเทพยดาทั้งหลาย

ขอบคุณที่มาข้อมูลwww.polyboon.com/

                                           http://charyen.com/jukebox/play.php?id=5310

Advertisement