การนิเทศ    

     กระบวนการจัดการความรู้สู่ความเป็นเลิศ

                        เอนก   รัศมี  ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ   สพท.ลพบุรี  เขต  1

ในการพัมนาการศึกษา มีแนวทางในการพัฒนาคุณภาพที่ได้กำหนดไว้โดยยึดเป้าหมายสำคัญคือการพัฒนาตัวนักเรียนให้มีคุณภาพตามมาตรฐาน  เกิดคุณลักษณะครบถ้วนตามความมุ่งหมายของหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน  พ.ศ.  2544  และพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ  พ.ศ. 2542  และแก้ไขเพิ่มเติม  (ฉบับที่ 2)  พ.ศ. 2545 พร้อมยังได้เน้นกระบวนการ  (Proecss)  ทั้ง 3 กระบวนการคือกระบวนการบริหารการศึกษา   กระบวนการเรียนการสอน   และกระบวนการนิเทศการศึกษา   มาเป็นหลักยุทธ์ศาสตร์ที่จะทำให้การทำงานได้บรรลุผลสำเร็จอย่ามีประสิทธิภาพถือเป็นหัวใจสำคัญยิ่งของกระบวนนิเทศศึกษาและพัฒนากระบวนการจัดความรู้สู่ความเป็นเลิศ 

การนิเทศการศึกษาและกระบวนการนิเทศการศึกษา  เป็นสิ่งคู่กัน การนิเทศการศึกษา  เป็นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ในความร่วมมือระหว่างผู้นิเทศกับผู้ที่รับนิเทศที่จัดกิจกรรมของบุคลากรทางการศึกษา   ในอันที่จะพัฒนาปรับปรุงคุณภาพการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพและบรรลุความมุ่งหมายของหลักสูตร  โดยตังอยู่ในฐานของความเท่าเทียมกันซึ่งอยู่ในระบบเป็นประชาธิปไตยโดยมีจุดมุ่งหมายสุดท้าย  คือ   คุณลักษณะอันพึ่งประสงค์ของนักเรียน   ส่วนกระบวนการนิเทศการศึกษา  เป็นการดำเนินการนิเทศการศึกษา  โดยยึดถือเป็นแนวทางในการปฏิบัติงานให้มีประสิทธิภาพ  และจำเป็นต้องอาศัยลำดับขั้นตอนในการดำเนินงาน   เพื่อให้เกิดการประสานความร่วมมือกันอย่างเป็นระบบ   ดังนั้นสิ่งสำคัญของกระบวนการศึกการนิเทสจะต้องมีการวางแผนและดำเนินตามแผนอย่างเป็นกระบวนการที่มีขั้นตอนต่อเนื่องอย่างเป็นระบบโดยอาศัยหลักการ  ทฤษฎีพร้อมด้วยความมีเหตุผลและความเป้นไปได้ส่วนการวางแผนมีหลักการใหญ่ที่ประกอบด้วย  การสำรวจปัญหา การวางแผนมีหลักการใหญ่ที่ประกอบด้วย การสำรวจปัญหา    การวางแผน  การประสานงาน  การปฏิบัติตามแผนและโครงการ การควบคุมและติดตามประเมินผลการปฏิบัติงาน การจัดความรู้  (Kmowledge  Management  : KM)  เป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหา  พัฒนาและเพิ่มประสิทธิภาพองค์กร  โดยเริ่มการตั้งแต่ปีพุทธศักราช  2549  ปัญหาต่างๆ  ที่พบในการปฏิบัติงานของบุคลากรเริ่มคลี่คลายลงอย่างรวดเร็วปรับวิกฤตให้เป็นโอกาสเนื่องจากได้นำกระบวนการการจัดการความรู้มาใช้และปรับปรุงรูปแบบให้เหมาะกับสภาพวัฒนธรรมการทำงาน  บุคลากรทุกคนมีส่วนร่วม  ส่งผลต่อประสิทธิภาพที่ในความภูมิใจของบุคลากรทุกคน  ส่วนหลักการจัดความรู้  ใช้  3  ด้าน  คือ

1.      ด้านพัฒนาคน

การพัฒนาคนเป็นหลักการจัดการความรุ้ที่สำคัญ   เพราะการพัมนาคนทุกคนในองค์กร

และคนที่เป้นกลุ่มเปาหมายร่วมให้มี ต้นทุนความรู้ในเรื่องที่ต้องการจะทำที่เท่าเทียมกัน  เพื่อให้การขับเคลื่อนการจัดการความรู้ทั่วทั้งองค์เป้นไปได้ง่ายและรวดเร็ว 

                2 .  ด้านใช้กระบวนการจัดการความรู้  5 ขั้นตอน  คือ

                จากการศึกาแนวคิดของนักวิชาการและหน่วยงานต่างๆ  ที่ได้นำเสนอกระบวนการจัดการความรุ้ได้นำมาวิเคราะห์และสังเคราะห์ สรุปเป็นกระบวนการจัดการความรู้ใน  5 ขั้นตอน

                ขั้นตอนที่  1  กำหนดวิสัยทัศน์ความรู้  (Knowledge  Vision)

                ขั้นตอนที่  2  สร้างทีมงาน  (Workion  Team)

                ขั้นตอนที่  3   แลกเปลี่ยนเรียนรู้   (Knowledge Sharing)

                ขั้นตอนที่  4  นำความรุ้ไปพัฒนางาน   (Working   Development)

                ขั้นตอนที่  5  บริการและเผยแพร่ความรู้ (Knowledge  Service)

2.      ด้านใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการจัดการความรู้

เทคโนโลยีสารสนเทศเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการอำนวยความสะดวกให้บุคลากรได้สื่อสารความรู้ซึ่งกันและกันได้ง่ายและรวดเร็ว  ดังนั้น จึงพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศให้มีพร้อม   โดยจัดซื้อคอมพิวเตอร์ให้เพียงพอกับการใช้งานของทุกทีมและติดตั้งเครือข่าย  Internet ระบบ LAN ทั้งภายมในและภายนอกองค์กรที่สามารถเชื่อมโยงเครือข่ายการจัดการความรู้  จัดอบรมให้บุคลากรทุกคนมีทักษะการใช้คอมพิวเตอร์ในการสืบค้นความรู้  และเผยแพร่ผลงาน / วิธีปฏิบัติงานที่ประสบความสำเร็จทางเว็ปไซต์  ทาง  blog   ทาง  gotoknow    การนิเทศกระบวนการจัดการความรู้สู่ความเป็นเลิศ   ถือว่าเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการขับเคลื่อนการพัฒนาองค์กร  ไปสู่ความสำเร็จให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลตามเป้าหมายที่กำหนด       ส่วนตัวอย่าง  Best Practice   ของศึกษานิเทศก์สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาลพบุรี เขต  1   ได้เสนอรูปแบบการจัดการความรู้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพองค์กร   มีดังนี้    1)พัฒนา  KMให้ทุกคน  (สุนีย์  โตอินทร์) 2)เพิ่มผลด้วยการจัดตั้งเป้าหมาย   (วิจิตรา    เจือจันทร์)  3)หลากหายชุมชนนักปฏิบัติงาน  (เปรมฤดี    ไสยประพาส) 4)การจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้โรงเรียนคุณธรรมชั้นนำ   (สิริกร   กระสาทอง)

5)นำแก่นความรู้สู่การพัฒนางาน  (วารุณี  รักงาน) 6)พัฒนาการจัดการเรียนรู้ภาษาไทยแบบ  BBL ให้ประสบผลสำเร็จโดยยึดหลัก 5พ         (ราตรี  ฤทธิสาร   7.)     ศึกษานิเทศก์ผู้นำการเปลี่ยนแปลง   (มนตรี    อุสาหะ)                8).     Best Practice    (MathMontrey   Motet)   (3M : 510  105  )  (เอนก รัศมี )    9.)    ประเมินปฏิบัติการด้วย  AAR  (ฐิติภัทร  ประสิทธิพร)10)   สรุป AAR  งานต่อยอด  1000 นวัตกรรมด้วย  KM  (ภานุมาศ  สนธิธรรม)                12. )  มีปัญหาถาม  Peer   Assirk   (วัฒนา   คล่องดี  และ  ปรานอม  ประทีปทวี )  เป็นต้น

ที่มา :  สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาลพบุรีเขต  1 ( 2551 )รูปแบบการจัดการความรู้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพองค์กร ,ลพบุรี :โรงพิมพ์ ท การพิมพ์

Advertisement