.....
การทับศัพท์ในภาษาไทย
ราชบัณฑิตยสถานได้ประกาศหลักการทับศัพท์ไว้อย่างเป็นทางการ ทั้งจากภาษาอังกฤษไปเป็นภาษาไทย ซึ่งเป็นการทับศัพท์แบบผสมทั้งถอดอักษรและถ่ายเสียง และจากภาษาไทยไปเป็นภาษาอังกฤษ ซึ่งเป็นการถ่ายเสียงเท่านั้น
ในการทับศัพท์จากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย อักษรโรมันหลายตัวสามารถถอดด้วยอักษรไทยแบบหนึ่งต่อหนึ่ง เช่น d=ด, r=ร, l=ล, f=ฟ เป็นต้น และสามารถแปลงกลับได้ตัวเดิม แต่ก็มีอักษรโรมันบางตัวที่สามารถอ่านได้หลายเสียงในภาษาอังกฤษ หรือไม่มีเสียงที่เหมือนกันในอักษรไทย ส่วนนี้จึงต้องใช้การถ่ายเสียงเข้าช่วย โดยเฉพาะกับอักษรที่เป็นสระ เช่น a อาจเทียบเท่ากับเสียง เออะ อะ อา เอ แอ ออ หรือทวิอักษร th ที่ออกเสียงเป็น /θ/, /ð/ ก็ต้องดูว่าต้นฉบับอ่านอย่างไรจึงจะสามารถทับศัพท์ได้ใกล้เคียงที่สุด ส่วนนี้จึงมักจะเป็นปัญหาอันเนื่องจากแต่ละคนอ่านไม่เหมือนกันหรืออ่านด้วยต่างสำเนียง ตัวอย่างเช่น tube ภาษาอังกฤษแบบอเมริกันอ่านว่า /tub/ จึงทับศัพท์ว่า ทูบ ส่วนภาษาอังกฤษแบบบริเตนอ่านว่า /tyub/ จึงทับศัพท์ว่า ทิวบ์ หรือในกรณีที่ยึดถือหลักการทับศัพท์ต่างกัน เช่น theta อาจทับศัพท์เป็น ทีตา, ธีตา, เธตา, ซีตา, เซตา ซึ่งเป็นการทับศัพท์ตามใจและไม่มีหลักที่แน่นอน อย่างไรก็ตาม คำทับศัพท์ภาษาอังกฤษบางคำก็ได้รับการบรรจุลงในพจนานุกรมภาษาไทย เพื่อกำหนดการสะกดคำในภาษาให้ตรงตามพจนานุกรมอย่างถาวร และถือว่าเป็นคำยืมในภาษาไทย
ส่วนการทับศัพท์ภาษาไทยไปเป็นภาษาอังกฤษ ถึงแม้อักษรไทยบางตัวจะสามารถแทนได้ด้วยอักษรโรมันแบบหนึ่งต่อหนึ่งได้เช่นกัน แต่ก็มีอักษรไทยจำนวนมากที่กำหนดให้แทนด้วยอักษรตัวเดียวกัน หรือต้องใช้อักษรโรมันมากกว่าหนึ่งตัวเข้ามาประกอบ เช่น ฐ-ฑ-ฒ-ถ-ท-ธ=th, ง=ng, สระเอือ=uea บางครั้งพยัญชนะต้นและพยัญชนะสะกดก็ใช้อักษรโรมันต่างกันด้วย เช่น บ ถ้าเป็นพยัญชนะต้นใช้ b ถ้าเป็นพยัญชนะสะกดใช้ p เมื่อแปลงอักษรไปทั้งหมดแล้วทำให้ไม่สามารถถอดกลับมาเป็นอักษรไทยอย่างเดิมได้ และอาจทำให้คำอ่านเพี้ยนไปบ้าง ตัวอย่างเช่น บางกอก ทับศัพท์ได้เป็น Bangkok แต่ชาวต่างประเทศอาจจะอ่านว่า แบงค็อก ซึ่งก็เป็นเพียงเสียงอ่านที่ใกล้เคียงเท่านั้น ไม่ใช่เสียงที่แท้จริง
การทับศัพท์ คือการดำเนินการแปลงข้อความจากระบบการเขียนหรือภาษาหนึ่งไปสู่อีกระบบหนึ่ง
อย่างมีหลักการ เพื่อให้สามารถเขียนคำในภาษาต่างประเทศด้วยภาษาและอักษรในภาษานั้น ๆ ได้สะดวก เช่น การทับศัพท์ภาษาอังกฤษซึ่งเขียนด้วยอักษรโรมัน มาเป็นอักษรไทยเพื่อใช้ในภาษาไทย หรือการทับศัพท์ภาษาไทย ไปเป็นอักษรโรมันเพื่อใช้ในภาษาอังกฤษ เป็นต้น ส่วนมากใช้กับวิสามานยนาม อาทิ ชื่อบุคคล สถานที่ หรือชื่อเฉพาะที่ไม่สามารถแปลความหมายเป็นภาษาอื่นได้โดยสะดวก
การเขียนคำทับศัพท์ภาษาต่างประเทศตามระบบของราชบัณฑิตยสถาน
การทับศัพท์ให้ถอดอักษรในภาษาเดิม พอควรแก่การแสดงที่มาของรูปศัพท์ และให้เขียนในรูปที่อ่านได้สะดวกในภาษาไทย การวางหลักเกณฑ์ ได้แยกกำหนดหลักเกณฑ์การทับศัพท์ภาษาต่าง ๆ แต่ละภาษาไป คำทับศัพท์ที่ใช้กันมานานจนถือเป็นภาษาไทย และปรากฏใน พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน แล้ว ให้ใช้ต่อไปตามเดิม เช่น ช็อกโกเลต ช็อกโกแลต เชิ้ต ก๊าซ แก๊ส คำวิสามานยนามที่ใช้กันมานานแล้ว อาจใช้ต่อไปตามเดิม เช่น Victoria = วิกตอเรีย, Louis = หลุยส์ หรือ Cologne = โคโลญ เป็นต้น ศัพท์วิชาการซึ่งใช้เฉพาะกลุ่ม ไม่ใช่ศัพท์ทั่วไป อาจเพิ่มเติมหลักเกณฑ์ขึ้นตามความจำเป็น
ตัวอย่างคำทับศัพท์จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน
football = ฟุตบอล
cell = เซลล์
James Watt = เจมส์ วัตต์
pattern = แพตเทิร์น
Missouri = มิสซูรี
broccoli = บรอกโคลี
California = แคลิฟอร์เนีย
general = เจเนอรัล
sweater = สเวตเตอร์
booking = บุกกิง
Snoopy = สนูปปี
gnat = แนต
knight = ไนต์
psycho = ไซโค
pneumonia = นิวมอเนีย
Worcester = วูสเตอร์
Marble Arch = มาร์บะลาช
กงสุล
|
consul
|
กปิตัน
|
captain
|
ก๊อบปี้
|
copy
|
กอริลลา
|
gorilla
|
กอล์ฟ
|
golf
|
กัปตัน
|
captain
|
กราฟ
|
graph
|
การ์ตูน
|
cartoon
|
กิโล
|
kilo
|
กีตาร์
|
guitar
|
แก็ง
|
gang
|
แกโดลิเนียม
|
gadolinium
|
แก๊ป
|
cap
|
แกมมา
|
gamma
|
แกรนิต
|
granite
|
แกรไฟต์
|
graphite
|
แกลเลียม
|
gallium
|
แก็ส , ก๊าซ
|
gas
|
|
ค
|
คริสต์
|
christ
|
คริสต์มาส
|
christmas
|
คริสเตียน
|
christian
|
คลอรีน
|
chlorine
|
คลอโรฟอร์ม
|
chloroform
|
คลอโรฟิลล์
|
chlorophyll
|
คลัตช์
|
clutch
|
คลินิก
|
clinic
|
ควินิน
|
quinine
|
ค๊อกคัส
|
coccus
|
ค๊อกเทล
|
cocktail
|
คอเคซอยด์
|
caucasoid
|
คอนเดนเซอร์
|
condenser
|
คอนแวนต์
|
convent
|
คอนเสิร์ต
|
consert
|
คอมพิวเตอร์
|
computer
|
คอมมานโด
|
commando
|
คอมมิวนิสต์
|
communist
|
คอยล์
|
coil
|
คอร์ด
|
chord
|
คอสติกโซดา
|
caustic soda
|
คัทลียา
|
cattleya
|
คาร์บอน
|
carbon
|
คาร์บอนไดออกไซด์
|
carbon dioxide
|
คาร์บอนมอนอกไซด์
|
carbonmonoxide
|
คาร์บอเนต
|
carbonate
|
คาร์บอลิก
|
carbolic
|
คาร์บูเรเตอร์
|
carburator
|
คาร์โบรันดัม
|
carborundum
|
คาร์โบไฮเดรต
|
carbohydrate
|
คาราวาน
|
caravan
|
คูปอง
|
coupon
|
คูเรียม
|
curium
|
เค้ก
|
cake
|
เคเบิล
|
cable
|
Advertisement
|
เรื่องน่าสนใจจากสมาชิกท่านอื่น | |
|
|
|
|
|
|
เกี่ยวกับเรื่อง เขียนคำทับศัพท์ให้ถูกต้อง.....ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน
|
|
|
|
|
|