“คำนำพระนาม” ของเจ้านายนั้นมีทั้งคำนำพระนามที่แสดงพระสกุลยศ และพระอิสริยยศ

พระสกุลยศ หมายถึง ยศที่เจ้านายทรงมีมาแต่แรกประสูติว่าประสูติมาเป็นเจ้าฟ้า หรือพระองค์เจ้า หรือหม่อมเจ้า

ส่วน พระอิสริยยศ หมายถึง ยศที่เจ้านายทรงได้รับสถาปนาขึ้น เช่น หม่อมเจ้าทรงได้รับสถาปนาขึ้นเป็นพระองค์เจ้า พระองค์เจ้าทรงได้รับสถาปนาขึ้นเป็นเจ้าฟ้า พระอิสริยยศของเจ้านายยังมีพระอิสริยยศ “เจ้าต่างกรม” ด้วย เช่น กรมหมื่น กรมขุน กรมหลวง กรมพระ พระอิสริยยศเจ้าต่างกรมลำดับอยู่หลังคำนำพระนามแสดงสกุลยศเจ้าฟ้า พระองค์เจ้า

นอกจากนี้คำนำพระนามยังมีสามานยนามที่แสดงความเป็นเครือญาติกับพระมหากษัตริย์ เช่น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ หมายถึง พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลก่อน ๆ ซึ่งทรงศักดิ์เป็นชั้นลุง ป้า น้า อา ของพระมหากษัตริย์ ที่มีพระสกุลยศชั้นเจ้าฟ้าและพระองค์เจ้าทรงกรมชั้นสมเด็จกรมพระ หรือสมเด็จ กรมพระยา สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ หมายถึง พระเชษฐภคินีหรือพี่สาวที่มีพระสกุลยศชั้นเจ้าฟ้าของพระมหากษัตริย์ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ หมายถึง พระราชโอรสหรือลูกชายที่มีพระสกุลยศชั้นเจ้าฟ้าของพระมหากษัตริย์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ หมายถึงพระราชธิดาหรือลูกสาวที่มีพระสกุลยศชั้นเจ้าฟ้าของพระมหากษัตริย์ พระเจ้าหลานเธอ หมายถึงพระราชนัดดาหรือหลานหญิงหลานชายที่มีพระสกุลยศชั้นพระองค์เจ้าของพระมหากษัตริย์
 
นอกจากพระสกุลยศ พระอิสริยยศ สามานยนามที่แสดงความเป็นเครือญาติแล้ว เจ้านายบางพระองค์ทรงมียศทางทหาร หรือพลเรือน การเขียนพระนามหรือการขานพระนามจึงควรลำดับให้ถูกต้อง โดยเริ่มจากระบุคำนำพระนามที่เป็นสามานยนามบอกเครือญาติกับชั้นสกุลยศก่อน แล้วตามด้วยพระนาม ซึ่งอาจเป็นพระนามเดิม หรือพระนามกรม หรือทั้งพระนามเดิมและพระนามกรม หากเจ้านายพระองค์ใดทรงมียศทางทหารหรือพลเรือน จะระบุสามานยนามบอกยศดังกล่าวไว้ด้วยก็ได้โดยระบุไว้เป็นลำดับแรก เช่น จอมพลเรือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
 
เรื่อง “คำนำพระนาม” ยังมีรายละเอียดที่จะต้องทำความเข้าใจอีกมาก จึงขอให้ติดตามกันได้ในตอนต่อไป.

เดลินิวส์ออนไลน์

Advertisement