ปัญญาชน

ผมดูถึงลูกถึงคนแล้วรู้สึกขัดใจที่นายกฯ ถามพิธีกรว่า "ปัญญาชน คืออะไร ผมก็ Dr น่ะ" ผมว่าคำว่า ปัญญาชน นั้นไม่ได้หมายถึงผู้ที่จบ Dr หรือ ผู้ที่มีความรู้สูง ๆ อย่างเดียว แต่ต้องมีความรู้และเอาความรู้นั้นมาทำประโยชน์เพื่อประเทศชาติ รวมทั้งต้องมีคุณธรรมประจำใจต่าง ๆ ด้วย ซึ่งคุณธรรมพื้นฐานอันหนึ่งที่ทุกคนควรมี คือ หิริ โอตัปปะ ซึ่งจะเห้นว่า นายกฯ ของเรา ไม่มีแม้คุณธรรมขั้นพื้นฐานนี้ อย่างนี้แล้วจะเรียกท่านว่าเป็นปัญญาชนได้อย่างไร อีกอย่างหนึ่ง อาจารย์ที่สอนผมท่านเป็นถึง Professor Dr ที่ ม. ติดอันดับ 1 ใน 10 ของ USA. ท่านได้กล่าวว่า Doctor is nothing คือ Dr ก็ไม่มีอะไรมาก ไม่ใช่ว่าจะรอบรู้ไปเสียทุกเรื่อง แม้แต่ท่านซึ่งเป็นถึงศาสตราจารย์ ก็ยังไม่ใช่ผู้ที่รอบรู้ (แต่รู้เฉพาะในเรื่องที่ท่านเชี่ยวชาญเท่านั้น) ดังนั้นจึงต้องรับฟังและเรียนรู้ตลอดเวลากับผู้คนที่อยู่รอบข้าง แล้วตักตวงเอาความรู้ใหม่ ๆ มาเสริมความรู้ของตนที่มีอยู่ให้มาก ๆ ยิ่งขึ้น เพื่อจะนำมาใช้ประโยชน์เพื่อสังคมมากยิ่งขึ้น อยากเรียกร้องให้นายกฯ นำเอาพระอนุศาส์นของสมเด็จพระบรมราชชนก มาใส่เกล้าใส่กระหม่อม (และปฏิบัติด้วย) ขอให้ถือประโยชน์ส่วนตน เป็นที่สอง ประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์ เป็นกิจที่หนึ่ง ลาภ ทรัพย์ และเกียรติยศ จะตกแก่ท่านเอง ถ้าท่านทรงธรรมมะแห่งอาชีพ ไว้ให้บริสุทธิ์”

ทำเนียบคนธรรมดาที่ไม่ธรรมดา คนธรรมดาที่ไม่ธรรมดา ท่านเคยรู้เรื่องราวเหล่านี้หรือเปล่า            เอดิสัน ผู้สร้างหลอดไฟฟ้า เรียนหนังสือแค่เพียงอ่านออกเขียนได้ แต่แปลกเหลือเกินเขามีฝัน และจินตนาการอันยาวไกล ... เขาสร้างสิ่งประดิษฐ์มากมายบนโลกใบนี้ ...คุมทีมวิศวกรเป็นร้อยชีวิต ...สร้างตัวจากเด็กขายหนังสือพิมพ์บนขบวนรถไฟ กลายเป็นนักวิทยาศาสตร์เอกของโลก ที่ไม่ได้จบปริญญาจากรั้วมหาวิทยาลัย            ไอน์สไตน์ตอนเด็ก ...ทุกคนพูดเป็นเสียงเดียวกันว่าโง่ เขาพัฒนาการช้ากว่าเด็กทั่วไป แต่ที่ไหนได้ โลกได้เห็นซึ่งความเป็นยอดอัจฉริยะของเขาที่ในวันนี้ยังไม่มีใครเสมอเหมือน            วิทย์ ...คนหาปลาแห่งเวิ้งน้ำของเขื่อนแก่งกระจาน เพชรบุรี ...ไม่คิดเพ้อฝันกับโลกที่จอมปลอม มีชีวิตซบอิงกับธรรมชาติ กลายเป็นผู้เหนือกาลเวลา ไม่เหมือนกับคนเมืองที่ถูกเวลาครอบงำ สร้างตัวตนอันเป็นเหตุ แห่งความทุกข์ทั้งปวง            ส่วนผมเอง คนมีฝัน ...คนเขียนหนังสือ ...คนสอนหนังสือ ...คนเสแสร้งแกล้งทำ ...คนปลอมเป็นผู้ดี ...คนโง่แล้วอวดฉลาด ...คนหยิ่งทะนงในตน ...คนไม่รู้จักตนเอง ฯลฯ ...ผมยังคงเดินไปในเส้นทางสายฝันของผม ...แล้วท่านล่ะได้เดินบนเส้นทางฝันของท่านหรือเปล่า           ; คอลัมภ์คนธรรมดาที่ไม่ธรรมดาอาจสร้างแรงบันดาลใจ ให้ท่านฉุกคิดกับเรื่องราวที่เป็นอุทาหรณ์สอนใจ ให้กับคนได้ทบทวนชีวิต ให้กับคนได้ค้นพบถึงซึ่งสัจธรรม ...ความไม่มีตัวตนเป็นลาภอันประเสริฐที่สุด ท่านเหมือนคนธรรมดาที่ไม่ธรรมดาแบบนี้หรือเปล่า ทำเนียบคนธรรมดาที่ไม่ธรรมดา (พวกเขาจะเพิ่มมาทีละคนทุกวันศุกร์ของสัปดาห์) .. คลิกอ่าน

หมาขี้เลื้อน     ลูกชายนักธุรกิจใหญ่มีชื่อเสียงระดับประเทศคนหนึ่งเพิ่งสำเร็จการศึกษากลับมาจากเมืองนอก     ยังไม่ทันทำงานอะไรเป็นชิ้นเป็นอันก็ถูกผู้เป็นแม่ขอร้องให้บวชเรียนเสียก่อน    เพื่อเห็นแก่แม่..บัณฑิตใหม่หมาดๆจากเมืองนอกจึงบวชอย่างเสียไม่ได้       เมื่อบวชที่วัดใหญ่ในกรุงเทพฯแห่งหนึ่งเสร็จแล้ว ผู้เป็นแม่จึงพาไปฝากให้จำพรรษาอยู่กับพระวิปัสสนาจารย์รูปหนึ่งที่วัดป่าแถวภาคอีสาน      พระหนุ่มการศึกษาสูงมาจากตระกูลผู้ดีมีแต่ความสุขสบาย เมื่อมาอยู่วัดป่ากว่าจะปรับตัวได้จึงใช้เวลานานเป็นแรมเดือน แต่ก็นั่นแหละกว่าจะนิ่งก็ทำเอาพระร่วมวัดหลายรูปพลอยอิดหนาระอาใจไปตามๆกัน     ปัญหาที่ทำให้พระทั้งวัดเหนื่อยหน่ายจนนึกระอาก็เพราะพระใหม่มีนิสัยชอบจับผิด     และชอบอวดรู้ยกหู ชูหางตัวเองอยู่เป็นประจำ วันแรกที่มาอยู่วัดป่าก็นึกเหยียดพระเจ้าถิ่นทั้งหลายว่าไม่ได้รับการศึกษาสูงเหมือนอย่างตน    ออกบิณฑบาตได้อาหารท้องถิ่นมาก็ทำท่าว่าจะฉันไม่ลง เห็นที่วัดใช้ตะเกียงน้ำมันก๊าดแทนไฟฟ้าก็วิพากษ์วิจารณ์เสียเป็นการใหญ่หาว่าล้าสมัย    ไม่รู้จักใช้เทคโนโลยี่  ตอนหัวค่ำมีการทำวัตรสวดมนต์เย็นก็บ่นว่า ท่านรองเจ้าอาวาสทำวัตรนานเหลือเกินกว่าจะสิ้นสุดยุติได้ก็นั่งจนขาเป็นเหน็บชา ครั้นพอถึงเวรตัวเองล้างห้องน้ำเข้าบ้างก็ทำท่าจะล้างอย่างขอไปทีล้างไปบ่นไป ประเภทตูจบปริญญาโทมาจากเมืองนอกต้องมาเข้าเวรล้างห้องน้ำร่วมกับใครก็ไม่รู้        โอ้ชีวิต! ความสำรวยหยิบโหย่งทำให้พระใหม่ไม่พอใจสิ่งนั้นสิ่งนี้ถือดี ว่าตัวเองมีชาติตระกูลสูง มีการศึกษาสูงกว่าใครในวัดนั้น ผิวพรรณก็ดูสะอาดสะอ้านชวนเจริญศรัทธากว่าพระรูปไหนทั้งหมด มองตัวเองเปรียบกับพระรูปอื่นแล้วช่างรู้สึกว่าตัวเองเหนือกว่าทุกประตู นึกแล้วก็ยิ้มกระหยิ่มอยู่ในใจกลับเข้ากุฏิเมื่อไหร่ก็เอาปากกามาขีดเครื่องหมายกากบาทบนปฏิทินนับถอยหลังรอวันสึกด้วยใจจดจ่อ อยู่มาได้พักใหญ่พระใหม่อดีตนักเรียนนอกก็สั งเกตเห็นว่าท่านเจ้าอาวาสวัดป่าแห่งนี้ไม่ค่อยพูดไม่ค่อยจา ซ้ำนานๆครั้งจะออกมาให้โอวาทกับลูกศิษย์เสียทีหนึ่ง วันๆไม่เห็นท่านทำอะไรเอาแต่ กวาดใบไม้ เก็บขยะ ซักผ้าเอง (เณรน้อยก็มีไม่รู้จักใช้) สอนก็ไม่สอน การบริหารวัดก็มอบให้ท่านรองเจ้าอาวาสเป็นคน จัดการไปเสียทุกอย่าง เห็นแล้วเลยนึกร้อนวิชา เสนอให้ปรับโน่นลดนี่สารพัดที่ตัวเองเห็นว่าไม่เข้าท่าล้าสมัย รวมทั้งให้เสนอให้วัดใช้ไฟฟ้าแทนตะเกียงด้วยอีกข้อหนึ่งเพราะตนเห็นว่ายุคสมัยก้าวไกลมามากแล้วไม่ควรจะทำตนเป็นคนหลังเขาให้คนอื่นเขาดูถูก อีกหนึ่งในข้อวิจารณ์จุดด้อยของวัดทั้งหลายเหล่านั้นพระใหม่เสนอให้ หลวงพ่อเจ้าอาวาสมีปฏิสัมพันธ์กับพระลูกวัดให้มากขึ้นกว่านี้ สอนให้มากขึ้นเทศน์ให้มากขึ้นและแนะนำว่าคนระดับผู้บริหารไม่ควรจะทำงานอย่างการซักจีวรเองเป็นต้นด้วยตนเองควรจะกระจายอำนาจมอบงานให้คนอื่นทำดีกว่า เย็นวันนั้นเป็นวันพระสิบห้าค่ำ หลวงพ่อเจ้าอาวาสมานั่งทำวัตรที่โบสถ์ธรรมชาติกลางลานทรายด้วย ท่านไม่ลืมที่จะหยิบข้อเสนอแนะจากพระใหม่มาอ่านให้พระหนุ่มสามเณรน้อย ทั้งหลายฟังแต่ท่ านไม่บอกว่าพระรูปไหนเป็นคนเขียน อ่านจบแล้วหลวงพ่อก็ยิ้มอย่างมีเมตตาพลางหยิบไมโครโฟนขึ้นมา แล้วชี้ให้ภิกษุหนุ่มสามเณรน้อยทั้งหลายดูหมาขี้เรื้อน ตัวหนึ่ง ที่นอนอยู่ใต้ม้าหินอ่อนตัวหนึ่งจากใต้ต้นอโศกที่อยู่ ใกล้ๆ เธอทั้งหลายเห็นหมาขี้เรือนตัวนั้นหรือไม่ เจ้าหมาตัวนั้นน่ะมันเป็นขี้เรื้อน คันไปทั้งตัว ฉันเห็นมันวิ่งวุ่น ไป มาทั้งวัน เดี๋ยวก็วิ่งไปนอนตรงนั้นเดี๋ยวก็ย้ายมานอนตรงนี้ อยู่ที่ไหนก็อยู่ไม่ได้นานเพราะมันคัน แต่พวกเธอรู้ไหม เจ้าหมาตัวนั้นน่ะมันไปนอนที่ไหนมันก็นึกด่าสถานที่นั้นอยู่ในใจ หาว่าแต่ละที่ไม่ได้ดั่งใจตัวเองสักอย่าง นอนที่ไหนก็ไม่หายคัน สถานที่เหล่านั้นช่างสกปรกสิ้นดี คิดอย่างนี้แล้วมันจึงวิ่งหาที่ที่ตัวเองนอนแล้วจะไม่คัน แต่หาเท่าไหร่มันก็หาไม่พบสักที เลยต้องวิ่งไปทางนี้ทางโน้นอยู่ทั้งวัน เจ้าหมาโง่ตัวนั้นมันหารู้สักนิดไม่ว่า เจ้าสาเหตุแห่งอาการคันนั้นหาใช่เกิดจากสถานที่เหล่านั้นแต่อย่างใดไม่ แต่สาเหตุแห่งอาการคันอยู่ที่โรคของตัวมันเองนั่นต่างหาก พูดจบแล้วหลวงพ่อก็วางไมโครโฟนลงเป็นสัญญาณให้รู้ว่า ได้เวลาภาวนาหลังการทำวัตรสวดมนต์เย็นแล้ว ขณะที่ทุกรูปนั่งหลับตาภาวนาอย่างสงบนั้น ในใจของพระใหม่กลับร้อนเร่าผิดปกติ นอกสงบ แต่ในวุ่นวาย นึกอย่า งไรก็มองเห็นตัวเองไม่ต่างไปจากหมาขี้เรื้อนที่หลวงพ่อชี้ให้ดู ยิ่งนั ่งสมาธินานๆ ยิ่งคันคะเยอในหัวใจ ทั้งอายทั้งสมเพชตัวเอง นับแต่วันนั้นเป็นต้นมาพระใหม่อดีตนักเรียนนอกก็เปลี่ยนไปเป็นคนละคน จากคนพูดมากกลายเป็นคนพูดน้อย จากคนที่หยิ่งยโสกลายเป็นคนอ่อนน้อมถ่อมตน จากคนที่ชอบจับผิดคนอื่นกลายเป็นคนที่หันมาจับผิดตัวเอง เมื่อออกพรรษาแล้วโยมแม่มาขอให้ลาสิกขาเพื่อกลับไปสืบต่อธุรกิจจากครอบครัวท่านก็ยังไม่ยอมสึก 'อาตมาเป็นหมาขี้เรื้อน ขออยู่รักษาโรคจนกว่าจะหายคันกับครูบาอาจารย์ที่นี่อีกสักหนึ่งพรรษา'โยมแม่ได้ฟังแล้วก็ได้แต่ยกมืออนุโมทนาสาธุการกราบลา        พระลูกชาย แล้วก็เดินออกจากวัดไปขึ้นรถพลางนึกถามตัวเองอยู่ในใจว่าคำว่า หมาขี้เรื้อน ของพระลูกชายหมายความว่าอย่างไรกันแน่หนอ ถ้าเรายังเป็น  โรค อยู่ใน ใจ   ไม่  พอใจอะไรซักอย่าง เงินเดือนน้อย หน้าที่การงานไม่พัฒนา ตำแหน่งไม่ไปไหน ไม่ว่าเราย้ายงาน    ไปที่ไหน เราก็ไม่พอใจ สถานที่เหล่านั้นไม่ดี คนไม่ได้เรื่อง ทั้ง ๆ ที่เราไม่เคยได้ดูตัวเองเลยว่า เราพัฒนาการทำงานของเรามั้ย ขวนขวายหาความรู้หรือเปล่า ซึ่งก็ไม่ต่างอะไรกับหมาขี้เรื้อนตัวนั้นเลย

โดย mar^-^

 

Advertisement