บทคัดย่อ
การประเมินโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 17 ด้านบริบทของโครงการ ด้านปัจจัยโครงการ ด้านกระบวนการดำเนินโครงการ ด้านผลผลิต และการประเมินผลกระทบที่มีต่อโครงการ กลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วย ครูที่ปฏิบัติการสอนอยู่ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 6 จำนวน 56 คน นักเรียนที่กำลังศึกษาอยู่ในโรงเรียนสอยดาววิทยา ปีการศึกษา 2560 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 6 จำนวน 291 คน ผู้บริหารโรงเรียน จำนวน 4 คน ผู้ปกครองนักเรียนที่เป็นตัวแทนของนักเรียนที่ได้รับเลือกให้เป็นกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 291 คน รวมกลุ่มตัวอย่างทั้งหมดจำนวน 642 คนการคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างใช้วิธีสุ่มแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินครั้งนี้ มีจำนวน 4 รายการ คือ แบบสอบถามความคิดเห็นการดำเนินโครงการคนดีศรีสอยดาว เพื่อส่งเสริมการดำเนินชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงของนักเรียน ที่มีต่อการดำเนินโครงการคนดีศรีสอยดาว เพื่อส่งเสริมการดำเนินชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง ในด้านสภาพแวดล้อมโครงการ ด้านปัจจัยโครงการ ด้านกระบวนการดำเนินโครงการ และด้านผลผลิตโครงการ แบบประเมินความพึงพอใจ มีลักษณะเป็นแบบประมาณค่าและปลายเปิด สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการดำเนินงานปรากฏผลดังนี้
1. ด้านบริบท พบว่า ผู้บริหาร และครู มีความคิดเห็นว่าวัตถุประสงค์ของโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว มีความสอดคล้องระหว่างวัตถุประสงค์ของโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ของนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยา กับนโยบายด้านการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการสอดคล้องกับนโยบายของแผนการศึกษาชาติ พ.ศ.2545 2559 สอดคล้องกับนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สอดคล้องกับนโยบายของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 17 และสอดคล้องกับความต้องการของชุมชน อยู่ในระดับมาก ส่วนผู้เชี่ยวชาญและคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีความคิดเห็นว่าวัตถุประสงค์ของโครงการมีความสอดคล้องกับนโยบายด้านการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ (พ.ศ. 2551)
เมื่อพิจารณาในภาพรวม พบว่า บริบทของโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.15) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมิน อยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ วัตถุประสงค์ของโครงการสอดคล้องกับนโยบายของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา( x̄ = 4.45) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ วัตถุประสงค์ของโครงการสอดคล้องกับความต้องการของชุมชน ( x̄ = 3.57)
2. ด้านปัจจัยนำเข้า เมื่อพิจารณาในภาพรวม พบว่า ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้า พบว่า ปัจจัยนำเข้าของโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.23) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมิน อยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ บุคลากรในการดำเนินโครงการมีความเหมาะสม ( x̄ = 4.45) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ มีคู่มือดำเนินโครงการ วัสดุ อุปกรณ์ในการปฏิบัติกิจกรรมของโครงการมีเพียงพอ ( x̄ = 3.91) และเมื่อพิจารณาในแต่ละกิจกรรม สรุปผลได้ดังนี้
2.1 กิจกรรม ส : สร้างจิตสำนึก (เกิดความตระหนักและมีส่วนร่วม) พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( x̄ = 4.53) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ระยะเวลาในการดำเนินโครงการ มีความเหมาะสม ( x̄ = 4.79) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ผู้บริหารและครูผู้รับผิดชอบโครงการมีความสามารถในการดำเนินโครงการ ( x̄ = 4.27)
2.2 ส : สนับสนุนปัจจัย (ค้นหานักเรียนต้นแบบและเตรียมอุปกรณ์ส่งเสริมความร่วมมือ) พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.47) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ระยะเวลาในการดำเนินโครงการ มีความเหมาะสม ( x̄ = 4.62) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ บุคลากรในการดำเนินโครงการมีความเหมาะสม ( x̄ = 4.33)
2.3 กิจกรรม ส : สร้างเสริมวินัย ( กำกับ ติดตามการพัฒนา) พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.49) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ระยะเวลาในการดำเนินโครงการ มีความเหมาะสม ( x̄ = 4.70) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ผู้บริหารและครูผู้รับผิดชอบโครงการมีความสามารถในการดำเนินโครงการ ( x̄ = 4.35)
2.4 กิจกรรม ส : สะท้อนผลการปฏิบัติ (ยกย่องชมเชยนักเรียนและประเมินโครงการ) พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.48) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ระยะเวลาในการดำเนินโครงการ มีความเหมาะสม ( x̄ = 4.59) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ผู้บริหารและครูผู้รับผิดชอบโครงการมีความสามารถในการดำเนินโครงการ งบประมาณในการดำเนินโครงการมีเพียงพอ ( x̄ = 4.40)
3. ด้านกระบวนการ เมื่อพิจารณาระดับความคิดเห็นของการประเมิน กระบวนการของโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ของผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานพบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.39) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ประชาสัมพันธ์โครงการอย่างทั่วถึง ผู้บริหารมีการประเมินผลการปฏิบัติงานตามโครงการอย่างเป็นระบบต่อเนื่อง ( x̄ = 4.53) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ โรงเรียนมีการขยายผลการปฏิบัติกิจกรรมลงสู่ชุมชน/เผยแพร่ ( x̄ = 4.30) และเมื่อพิจารณา ในแต่ละกิจกรรม สรุปผลได้ดังนี้
3.1 กิจกรรม ส : สร้างจิตสำนึก (เกิดความตระหนักและมีส่วนร่วม) พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.44) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ประเมินผลแต่ละกิจกรรมโดยใช้เทคนิคและวิธีการที่หลากหลาย ครบทุกกิจกรรม( x̄ = 4.65) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ มีการวางแผนดำเนินโครงการสู่การปฏิบัติ ( x̄ = 4.29)
3.2 ส : สนับสนุนปัจจัย (ค้นหานักเรียนต้นแบบและเตรียมอุปกรณ์ส่งเสริมความร่วมมือ)พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.37) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ประเมินผลแต่ละกิจกรรมโดยใช้เทคนิคและวิธีการที่หลากหลาย ครบทุกกิจกรรม ( x̄ = 4.45) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ดำเนินกิจกรรมโครงการตามแผนที่กำหนดไว้ ( x̄ = 4.25)
3.3 กิจกรรม ส : สร้างเสริมวินัย ( กำกับ ติดตามการพัฒนา) พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.44) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากขึ้นไป โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ประเมินผลแต่ละกิจกรรมโดยใช้เทคนิคและวิธีการที่หลากหลาย ครบทุกกิจกรรม ( x̄ = 4.61) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ การดำเนินการเป็นไปตามโครงการที่กำหนด ( x̄ = 4.33)
3.4 กิจกรรม ส : สะท้อนผลการปฏิบัติ (ยกย่องชมเชยนักเรียนและประเมินโครงการ) พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.36) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ โรงเรียนมีการขยายผลการปฏิบัติกิจกรรมลงสู่ชุมชน/เผยแพร่ ( x̄ = 4.39) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ดำเนินกิจกรรมโครงการตามแผนที่กำหนดไว้ ( x̄ = 4.26)
4. ด้านผลผลิต มีการประเมินนักเรียนใน 2 ด้าน ซึ่งประกอบด้วย 1) การศึกษาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 2) ความพึงพอใจต่อโครงการโดยผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษาคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครองและนักเรียนเป็นผู้ประเมิน และเมื่อพิจารณา ในแต่ละด้าน สรุปผลได้ดังนี้
4.1 การศึกษาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่เกิดกับนักเรียน ประกอบด้วย
4.1.1.กิจกรรม ส : สร้างจิตสำนึก (เกิดความตระหนักและมีส่วนร่วม)
พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.43) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ นักเรียนไม่มั่วสุมและก่อความเดือดร้อนรำคาญให้กับผู้อื่น ( x̄ = 4.64) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ นักเรียนไม่สูบบุหรี่ ดมสารระเหยหรือสารเสพติดอื่น ๆ ( x̄ = 4.16)
4.1.2 ส : สนับสนุนปัจจัย (ค้นหานักเรียนต้นแบบและเตรียมอุปกรณ์ส่งเสริมความร่วมมือ)
พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( x̄ = 4.57) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ จัดกิจกรรมศึกษาประวัติและความสำเร็จในชีวิตของบุคคลที่มีความประพฤติดี ( x̄ = 4.56) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ มอบเกียรติบัตรนักเรียนที่มีความประพฤติดี ( x̄ = 4.35)
4.1.3 กิจกรรม ส : สร้างเสริมวินัย ( กำกับ ติดตามการพัฒนา)
พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.41) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ นักเรียนสวมรองเท้าถูกระเบียบมาโรงเรียน ( x̄ = 4.62) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ นักเรียนให้ความร่วมมือในการดูแลรักษาความสะอาดห้องเรียนและบริเวณโรงเรียน ( x̄ = 4.15)
4.1.4 กิจกรรม ส : สะท้อนผลการปฏิบัติ (ยกย่องชมเชยนักเรียนและประเมินโครงการ)
พบว่า พบว่า มีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.34) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ครูกำหนดกิจกรรมสร้างสรรค์ให้นักเรียนเลือกทำเมื่อนักเรียนขาดความรับผิดชอบแทนการลงโทษให้เจ็บกาย ( x̄ = 4.52) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ครูติดตามนักเรียนในการรับผิดชอบงานที่ได้รับมอบหมายโดยสม่ำเสมอ ( x̄ = 4.16)
4.2 การประเมินผลผลิตด้านความพึงพอใจต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาวพบว่า ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา และมีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.54) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ โรงเรียนเป็นสถานที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับบุคคลหรือหน่วยงานต่างๆ เกี่ยวกับกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ( x̄ = 4.71) และรายการที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ครูมีความรู้ ความเข้าใจสามารถให้คำปรึกษาและชี้แนะเกี่ยวกับกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาวได้ ( x̄ = 4.35)
5. การประเมินผลกระทบที่มีต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว พบว่า ผู้บริหาร ครูและบุคลากร ทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียนและผู้ปกครองมีความคิดเห็นต่อโครงการสร้างเสริมวินัยนักเรียนโรงเรียนสอยดาววิทยาโดยกิจกรรมตามขั้นตอน 4 ส สู่ เด็กดีศรีสอยดาว ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( x̄ = 4.45) เมื่อพิจารณาแต่ละรายการประเมินอยู่ในระดับมากทุกรายการ โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ความรู้ที่ได้รับจากโครงการ สามารถนำไปใช้กับการปฏิบัติงานที่รับผิดชอบ ( x̄ = 4.56) และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์สิ่งแวดล้อมและระเบียบข้อบังคับต่างๆ ( x̄ = 4.24)