ครูบ้านนอก

รายงานผลการพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน

เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5

ฉวีวรรณ กฤตเวทิน

ตำแหน่ง ครู วิทยะฐานะ ครูชำนาญการ

โรงเรียนบ้านกุดหว้า

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 3

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

กระทรวงศึกษาธิการ

ข

กิตติกรรมประกาศ

รายงานผลการพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงานเรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 สำเร็จได้ด้วยดี เพราะได้รับความอนุเคราะห์และการสนับสนุนจากบุคลากรที่เกี่ยวข้องหลายฝ่าย ประกอบด้วย

คณะผู้เชี่ยวชาญทั้ง 5 คน ประกอบด้วย นายสวัสดิ์ ไชยชนะ ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านกุดหว้า วิทยฐานะชำนาญการพิเศษ ดร.ฉลาด เสริมปัญญา ข้าราชการบำนาญ วิทยฐานะศึกษานิเทศก์เชี่ยวชาญ

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 3 ดร.ธนาศักดิ์ ศิริปุณยนันท์ วิทยฐานะศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 3 นางสาว

ยุพาพร หรเสริฐ วิทยฐานะศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 3 และนางนันทิยา นนท์อาสา ครูวิทยฐานะชำนาญการพิเศษ โรงเรียนบ้านโจดหนองแกหนองสิม ซึ่งได้ดูแล เอาใจใส่ และให้คำแนะนำเป็นอย่างดีในเรื่องคุณภาพของเครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา

คณะครูโรงเรียนบ้านกุดหว้าทุกคนให้ความร่วมมือ เป็นที่ปรึกษา ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และ

ให้กำลังใจ ในการพัฒนาการจัดการเรียนรู้

นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนบ้านกุดหว้า ปีการศึกษา 2559 และผู้ปกครองนักเรียนทุกคน สนใจ เอาใจใส่ ในการร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ ตลอดช่วงเวลาของการพัฒนา ทำให้การดำเนินการพัฒนาเป็นไปโดยราบรื่น ได้มีการพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ที่มีประสิทธิภาพสามารถพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนให้สูงขึ้น

ผู้ศึกษารู้สึกซาบซึ้งในความกรุณาข้างต้นเป็นอย่างสูง และขอขอบคุณไว้ ณ โอกาสนี้

ฉวีวรรณ กฤตเวทิน

ค

ชื่อเรื่อง รายงานผลการพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงานเรื่อง ผลิตภัณฑ์

จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5

ผู้ศึกษา ฉวีวรรณ กฤตเวทิน

ปีที่ศึกษา ปีการศึกษา 2559

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 2) เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของแผนการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์

จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 3) เพี่อศึกษา

ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนโดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้

การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 และ 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่มีต่อการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5

กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนบ้านกุดหว้า อำเภอหนองสองห้อง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 3 ภาคเรียนที่ 2

ปีการศึกษา 2559 จำนวน 17 คน ซึ่งได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เนื้อหาที่ใช้ในการพัฒนา เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วย เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ (1) วิธีสอนแบบโครงงานในแผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ

และเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 10 แผน แผนละ 2 ชั่วโมง (2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 30 ข้อ โดยมีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.31 – 0.86 และค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.81 สถิติที่ใช้ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย(X) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และศึกษาความก้าวหน้าทางการเรียนรู้ด้วยดัชนีประสิทธิผล และศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเทียบกับเกณฑ์ที่กำหนดร้อยละ

80 ขึ้นไป

ผลการศึกษาพบว่า ผลการพัฒนาการจัดเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์

จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีประสิทธิภาพเท่ากับ 84.62 / 86.08 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้ มีดัชนีประสิทธิผล เท่ากับ 0.7125 แสดงว่านักเรียน

ง

มีความก้าวหน้าทางการเรียนรู้เพิ่มขึ้นร้อยละ 71.25 นักเรียนร้อยละ 100 มีผลผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดร้อยละ 80 ขึ้นไป คือ มีผลสัมฤทธิ์ค่าเฉลี่ยคิดเป็นร้อยละ 84.51 และนักเรียนมีความพึงพอใจ ต่อการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงานและต่อการทำผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยรวมอยู่ในระดับมาก

สารบัญ

หน้า

บทคัดย่อภาษาไทย………………………………………………………………………………………………………………… ค

สารบัญ................................................................................................................................................ จ

สารบัญตาราง...................................................................................................................................... ช

สารบัญภาพ.......................................................................................................................................... ฌ

บทที่

1 บทนำ...................................................................................................................................... 1

ภูมิหลัง...................................................................................................................... 1

วัตถุประสงค์ของการศึกษา........................................................................................ 4

สมมุติฐานของการศึกษา............................................................................................ 4

ขอบเขตของการศึกษา............................................................................................... 5

นิยามศัพท์เฉพาะ....................................................................................................... 5

2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง............................................................................................... 8

หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551....................................... 8

สาระและมาตรฐานการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี..... 12

การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ................................................................... 13

การจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน............................................................... 16

หญ้าแฝกและผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก....................................................................... 31

งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง.................................................................................................... 46

กรอบแนวคิดในการศึกษา......................................................................................... 50

3 วิธีการดำเนินการ.................................................................................................................... 51

กลุ่มเป้าหมาย........................................................................................................... 51

รูปแบบของการศึกษา………………………………………………………………………………….. 51

สภาพทั่วไปของโรงเรียนบ้านกุดหว้า........................................................................ 52

ระยะเวลาที่ทำการเก็บรวบรวมข้อมูล...................................................................... 52

เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา........................................................................................ 53

การสร้างและการหาคุณภาพเครื่องมือ……………………………………………………………. 54

วิธีการดำเนินการศึกษา............................................................................................ 64

การวิเคราะห์ข้อมูล................................................................................................... 65

สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล................................................................................. 66

ฉ

สารบัญ (ต่อ)

บทที่ หน้า

4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล.......................................................................................................... 70

สัญลักษณ์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล...................................................................... 70

ลำดับขั้นในการนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล..................................................... 70

ผลการวิเคราะห์ข้อมูล............................................................................................ 71

5 สรุปผล อภิปรายผลและข้อเสนอแนะ.................................................................................. 80

สรุปผลข้อมูล.......................................................................................................... 80

อภิปรายผล........................................................................................................... 81

ความภาคภูมิใจจากการจัดการเรียนรู้………………………………………………………….. 85

ข้อเสนอแนะ.......................................................................................................... 86

บรรณานุกรม...................................................................................................................................... 88

ภาคผนวก........................................................................................................................................... 92

ภาคผนวก ก.......................................................................................................... 93

ภาคผนวก ข.......................................................................................................... 120

ภาคผนวก ค......................................................................................................... 140

ภาคผนวก ง.......................................................................................................... 148

ภาคผนวก จ.......................................................................................................... 161

ภาคผนวก ฉ......................................................................................................... 167

ประวัติย่อของผู้ศึกษา...................................................................................................................... 171

สารบัญตาราง

ตารางที่ หน้า

1 แนวทางการช่วยเหลือสนับสนุนให้นักเรียนจัดทำโครงงาน.................................................... 20

2 กำหนดการสอนแผนการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ....................... 53

3 แผนการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5........................... 55

4 การวิเคราะห์เนื้อหา สาระสำคัญ จุดประสงค์การเรียนรู้ เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5.......................... 56

5 ผลการวิเคราะห์ค่าเฉลี่ยจากการประเมินพฤติกรรมและการประเมินโครงงาน ระหว่างปฏิบัติ

โครงงานของนักเรียนแต่ละแผนการประเมินโครงงาน........................................................... 72

6 ร้อยละ คะแนนเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของการประเมินพฤติกรรมระหว่างเรียน

และการประเมินจากใบงานการทำงานของนักเรียน การตรวจผลงานระหว่างเรียน

ผลสัมฤทธิ์จากการทดสอบหลังเรียน ด้วยแผนการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน

และการประเมินโครงงาน..................................................................................................... 74

7 คะแนนเฉลี่ยและร้อยละของการทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน........................................ 75

8 ผลการประเมินจากแบบทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียน เรื่อง ผลิตภัณฑ์

จากหญ้าแฝก โดยวิธีสอนแบบโครงงาน…………………………………………………………………….. 77

9 ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน

เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5......................................................................................................... 78

10 ผลการประเมินแผนการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของกลุ่ม

ผู้เชี่ยวชาญ......................................................................................................................... 114

ซ

สารบัญตาราง (ต่อ)

ตารางที่ หน้า

11 ผลการประเมินแผนการจัดการเรียนรู้ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 – 10 โดยวิธีสอนแบบโครงงาน

เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถม

ศึกษาปีที่ 5 ของกลุ่มผู้เชี่ยวชาญ........................................................................................... 116

12 คะแนนเฉลี่ยและร้อยละจากการประเมินพฤติกรรมระหว่างปฏิบัติโครงงานแต่ละแผนและ

ใบงาน 118

13 แสดงผลการประเมินความสอดคล้องระหว่างข้อสอบกับจุดประสงค์การเรียนรู้ของแบบทดสอบ

วัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของผู้เชี่ยวชาญ........................................................................... 131

14 คะแนนเฉลี่ยและร้อยละของคะแนนจากการทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน

จากแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน.......................................................................... 138

15 ผลวิเคราะห์ค่าอำนาจจำแนก (B) และค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ (rcc) ของแบบทดสอบ

วัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน.................................................................................................. 139

16 ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน

เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5........................................................................................................... 144

17 ผลการประเมินความสอดคล้องระหว่างข้อคำถามกับพฤติกรรมชี้วัดความพึงพอใจ

ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้ของผู้เชี่ยวชาญ................................................................................ 146

สารบัญภาพ

ภาพที่ หน้า

1 กรอบแนวคิดในการศึกษา...................................................................................................... 50

2 ขั้นตอนการสร้างแผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง ผลิตภัณฑ์จากหญ้าแฝก.................................. 61

3 ขั้นตอนการสร้างแบบสอบถามความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้โดยวิธีสอนแบบโครงงาน… 64

เว็บน่าสนใจ