บทคัดย่อ
ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาเรื่องบทบาทหน้าที่และการดำรงชีวิตของพลเมืองดีสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
ผู้วิจัย นางสาวนันทพัทธ์ ป้องกัน
ปีที่พิมพ์ 2559
หน่วยงาน โรงเรียนเทศบาลวารินวิชาชาติ กองการศึกษา เทศบาลเมืองวารินชำราบ อำเภอวารินชำราบ
จังหวัดอุบลราชธานี
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหา เรื่องบทบาทหน้าที่และการดำรงชีวิตของพลเมืองดีสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โดยมีขั้นตอนในการพัฒนารูปแบบ 4 ขั้นตอน ดังนี้ 1) การศึกษาข้อมูลพื้นฐาน 2) การออกแบบและพัฒนารูปแบบการสอน 3) การทดลองใช้รูปแบบการสอน และ 4) การประเมินผล/ปรับปรุงรูปแบบการสอนโดยการวิจัยครั้งนี้ได้ทดลองใช้กับกลุ่มตัวอย่างได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3/4 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559 โรงเรียนเทศบาลวารินวิชาชาติ จังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 30คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยสุ่ม แบบแผนการทดลองคือ One Group Pretest-Posttest Design เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) แบบสอบถามข้อมูลพื้นฐานเพื่อการจัดการเรียนรู้ 2) แบบสัมภาษณ์ครูผู้สอนเพื่อรวบรวมแนวคิดในการจัดกิจกรรมรูปแบบการสอน 3) รูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหา 4) แผนการจัดการเรียนรู้จำนวน 7 แผน 5) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 6) แบบวัดทักษะกระบวนการคิดแก้ปัญหา และ 7) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่า t-test และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1) ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐาน พบว่า นักเรียนมีความสนใจในการจัดการเรียนการสอนด้วยรูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหา เรื่องบทบาทหน้าที่และการดำรงชีวิตของพลเมืองดีสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เนื่องจากนักเรียนต้องการที่จะพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาเพื่อนำมาประยุกต์ใช้ในการดำรงชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุข สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 ที่เน้นให้ผู้เรียนเป็นสำคัญในการจัดการเรียนการสอน และกำหนดสมรรถนะหลักที่สำคัญให้เกิดขึ้นกับผู้เรียนคือมีภูมิคุ้มกันที่ดีต่อการเผชิญสถานการณ์และรับรู้เรื่องราวต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมอย่างมีสติปัญญาปรับตัวในการดําเนินชีวิตประจําวันได้เหมาะสม เลือกตัดสินใจแก้ปัญหาต่างๆ อย่างรอบด้านโดยอาศัยหลักการของเหตุผลและคุณธรรมเป็นเกณฑ์ในการพิจารณา ครูผู้สอนวิชาสังคมศึกษาเห็นด้วยกับรูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาที่จะนำมาพัฒนาศักยภาพในการจัดการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพเพื่อใช้ในการพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาของนักเรียน
2) ผลการพัฒนารูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหา เรื่องบทบาทหน้าที่และการดำรงชีวิตของพลเมืองดีสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3ได้รูปแบบกิจกรรมการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นมีชื่อเรียกว่า PCPSPC Model โดยรูปแบบมีองค์ประกอบคือ หลักการ วัตถุประสงค์ เนื้อหา กระบวนการกิจกรรม สิ่งที่เสริมการเรียนรู้ได้แก่ ระบบสังคม หลักการตอบสนอง และสิ่งสนับสนุน สำหรับกระบวนการจัดกิจกรรมรูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหา มีขั้นตอนดังนี้ 1) ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน(Presentation) 2) ขั้นเผชิญสถานการณ์(Confronted by Situations) 3) ขั้นการวิเคราะห์ปัญหา(Problem Analysis) 4) ขั้นสร้างทางเลือกแก้ปัญหา(Solutions to Problem) 5) ขั้นปฏิบัติและตรวจสอบ (Practice and Verification)และ 6) ขั้นสรุปและรายงาน(Conclusion and Report)
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหา เรื่องบทบาทหน้าที่และการดำรงชีวิตของพลเมืองดีสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3พบว่านักเรียนมีความสนใจและกระตือรือร้นในการเรียน ให้ความร่วมมือในการปฏิบัติกิจกรรมกับเพื่อนเป็นอย่างดี นำเสนอผลงานเป็นที่น่าพอใจ ผลการทดลองใช้รูปแบบการสอนมีประสิทธิภาพ E1/E2 =81.23/80.33
4. ผลการประเมิน/ปรับปรุงรูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหา เรื่องบทบาทหน้าที่และการดำรงชีวิตของพลเมืองดีสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 พบว่า 1) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่องบทบาทหน้าที่และการดำรงชีวิตของพลเมืองดีหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2) นักเรียนมีทักษะกระบวนการคิดแก้ปัญหา หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05และ 3) นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยรูปแบบการสอนกระบวนการเผชิญสถานการณ์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหา เรื่องบทบาทหน้าที่และการดำรงชีวิตของพลเมืองดีสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
ค้นหาทุกอย่างในเว็บครูบ้านนอก :
ตั้งกระทู้คำถามใหม่
กลับหน้าที่แล้ว
