การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อพัฒนาและหาประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ตามเกณฑ์มาตรฐาน 75/75 (2) เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิทยาศาสตร์ของนักเรียนที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 (3) เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 (4) เพื่อศึกษาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 และ(5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/2 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ โรงเรียนประจันตราษฎร์บำรุง อำเภอประจันตคาม จังหวัดปราจีนบุรี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559 จำนวน 1 ห้องเรียน 38 คน ซึ่งได้จากการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 7 ชุด แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต จำนวน 40 ข้อ สำหรับใช้ทดสอบก่อนเรียน (Pretest) และหลังเรียน (Posttest) มีค่าความเชื่อมั่นของแบบทดสอบทั้งฉบับเท่ากับ 0.7075 และแบบสอบถามความพึงพอใจของผู้เรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 1 ฉบับ จำนวน 15 ข้อ ที่มีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามเท่ากับ 0.6905 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที (t-test Dependent Samples และ t test for one group)
ผลการศึกษาพบว่า
1. ประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีประสิทธิภาพ 80.04/79.54 ซึ่งมีประสิทธิภาพสูงกว่าเกณฑ์ 75/75 ที่กำหนดไว้
2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีค่าเท่ากับ 0.7093 แสดงว่านักเรียนมีความรู้เพิ่มขึ้น 0.7093 หรือคิดเป็นร้อยละ 70.93
4. สมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ทั้ง 3 ด้าน (ด้านความรู้ ด้านปฏิบัติการ และด้านคุณลักษณะทางวิทยาศาสตร์) เปรียบเทียบกับเกณฑ์ที่กำหนดร้อยละ 75 มีคะแนนสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ทุกชุด
5. นักเรียนมีความพึงพอใจต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต วิชาชีววิทยา 2 (ว32241) สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ย = 4.66 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) = 0.21