ครูบ้านนอก

ที่มาและความสำคัญของปัญหา

การจัดการเรียนรู้โดยครูมืออาชีพนั้นเป็นการพัฒนาระบบงานกระบวนการเรียนการสอนเพื่อสร้างให้ผู้เรียนเป็นคนดี คนเก่ง และมีความสุขในสังคมได้อย่างภาคภูมิใจสมศักดิ์ศรีความเป็นคนไทย ซึ่งครูเป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาและเป็นต้นแบบแห่งการเรียนรู้จึงต้องมีการฝึกฝนและพัฒนา รวมทั้งเพิ่มพูนทักษะให้เกิดความรู้ความชำนาญที่ดียิ่ง (สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ, 2545, หน้า 4-15)

จากพระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงพระราชทานในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของมหาวิทยาลัยขอนแก่น เมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2519 มีความว่า “งานด้านการศึกษาเป็นงานสำคัญที่สุดอย่างหนึ่งของชาติ เพราะความเจริญและความเสื่อมของชาตินั้น ขึ้นอยู่กับการศึกษาของพลเมือง” สอดคล้องกับการปฏิรูปการศึกษาที่ได้กำหนดจุดมุ่งหมายการพัฒนาครูไว้อย่างชัดเจนในหมวด 4 มาตรา 24 และ 30 ของพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ฉบับที่ 2 พ.ศ.2545 ที่กล่าวถึง การพัฒนาการเรียนการสอนหรือการสอนที่ยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ ซึ่งควรพัฒนาครูให้ทำการสอนโดยใช้กระบวนการบูรณาการเพื่อสนับสนุนให้นักเรียนสามารถเรียนรู้ด้วยตนเอง เรียนรู้จากประสบการณ์จริง ฝึกปฏิบัติ ฝึกทักษะในการคิด การจัดการ ฝึกการมีนิสัยใฝ่รู้ใฝ่เรียนอย่างต่อเนื่อง ทำให้ผู้เรียนมีความสมดุลในด้านความรู้ ความคิด ความสามารถ ความดีงาม ความรับผิดชอบและสามารถสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง ตลอดจนนำความรู้ไปประยุกต์ให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมที่ส่งผลต่อการพัฒนาครูให้มีศักยภาพและสมรรถนะในทุกๆ ด้าน รวมทั้งให้มีสติปัญญา พฤติกรรมการสอนที่ดี ตลอดจนมีพฤติกรรมการแสวงหาความรู้ในการพัฒนาตนเองอย่างเป็นระบบแบบต่อเนื่อง (สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษากระทรวงศึกษาธิการ, 2553, หน้า 41)

จากนโยบายการศึกษาดังกล่าวข้างต้น ทำให้เกิดความคาดหวังต่อครูที่ดีต้องมีสมรรถนะสูงเพื่อนำมาใช้ในกระบวนการเรียนรู้ต่อการส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้และนำไปพัฒนาการเรียนการสอนตามบทบาทหน้าที่ให้สอดคล้องกับแนวโน้มการปฏิรูปการศึกษาและยกระดับคุณภาพของครูภายใต้กรอบการพัฒนาครูมืออาชีพ (สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ, 2553, หน้า 13-14) อย่างไรก็ตาม ครูมืออาชีพที่สมบูรณ์แบบนั้นย่อมต้องนำมาซึ่งความเชี่ยวชาญในด้านวิชาชีพครูอย่างมีมาตรฐานทุกด้านเพื่อสร้างคุณภาพแห่งการศึกษาที่ดี ด้วยเหตุผลที่ว่าการจัดประสบการณ์ที่สนองความต้องการในการเรียนรู้สู่การพัฒนาของครูมืออาชีพสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมด้านการพัฒนาของครูในทิศทางที่ดีขึ้นได้

จากที่ได้กล่าวมาข้างต้น ทำให้ผู้ศึกษาสนใจศึกษาวิจัยและพัฒนารูปแบบการสมรรถนะครูมืออาชีพโดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการสู่โรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชลบุรี ซึ่งเป็นการพัฒนาความสามารถด้านสมรรถนะครูมืออาชีพที่มุ่งเน้นการปฏิบัติด้วยกระบวนการเรียนรู้เป็นสำคัญ และแนวคิด ทฤษฎีกระบวนการเรียนรู้นั้นๆ บ่งชี้ลักษณะการแก้ปัญหา สภาพการเรียนรู้หรือพัฒนาการด้านการพัฒนาตนเอง พัฒนางาน และพัฒนาวิชาชีพตามแนวคิดกระบวนการเรียนรู้แบบนำตนเอง (ทิศนา แขมมณี, 2548, หน้า78)

ดังนั้น ผู้ศึกษาได้ตระหนักถึงความสำคัญที่จะพัฒนาครูให้เป็นกลไกสำคัญต่อการพัฒนาผู้เรียนที่จะส่งผลต่อสมรรถนะครูมืออาชีพด้วยกระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการสู่โรงเรียนมาตรฐานสากลของโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรีโดยแสวงหาแนวทางใหม่ในการพัฒนาครูแทนวิธีการแบบดั่งเดิมซึ่งที่ผ่านมาพบว่าวิธีการพัฒนาครูนั้นประสบผลสำเร็จได้ในระดับหนึ่ง หากแต่ต้องการพัฒนาวิชาชีพครูให้มีมาตรฐานและคุณภาพที่อยู่ในระดับสากลได้อย่างไร การจัดกระบวนการเรียนรู้โดยใช้ประสบการณ์เป็นฐาน การจัดกระบวนการเรียนรู้แบบนำตนเอง การจัดกระบวนการเรียนรู้ผังมโนทัศน์ และการจัดกระบวนการเรียนรู้แบบพบกลุ่มนั้นเป็นอย่างไร รวมทั้งรูปแบบสมรรถนะครูมืออาชีพด้วยกระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการสู่โรงเรียนมาตรฐานสากลของโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรีที่ดีและเหมาะสมนั้นควรเป็นอย่างไร ซึ่งจะทำให้พฤติกรรมด้านความรู้ความเข้าใจ จิตวิทยา และทักษะปฏิบัติเกี่ยวกับการพัฒนาสมรรถนะครูมืออาชีพจะทำให้เกิดเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้นซึ่งผลแห่งความสำเร็จจะทำให้เกิดคุณภาพทางการศึกษาที่ดีต่อไป

วัตถุประสงค์ของการวิจัย

1. เพื่อพัฒนารูปแบบสมรรถนะครูมืออาชีพโดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการสู่โรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชลบุรี

2. เพื่อศึกษาผลของการใช้ศึกษาวิจัยและพัฒนารูปแบบการสมรรถนะครูมืออาชีพโดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการสู่โรงเรียนมาตรฐานสากลของโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี

วิธีดำเนินการวิจัย

ผู้ศึกษาได้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบการวิจัยและพัฒนา ที่เรียกว่า R&D (Research and Development) โดยแบ่งการดำเนินงานวิจัยออกเป็น 3 ขั้นตอน ประกอบด้วย คือ ขั้นตอนที่ 1 พัฒนารูปแบบสมรรถนะครูมืออาชีพโดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการสู่โรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี เพื่อหาสมรรถนะครูมืออาชีพ และพัฒนารูปแบบและเอกสารประกอบการใช้รูปแบบสมรรถนะครูมืออาชีพ โดยกำหนดโครงสร้างองค์ประกอบของรูปแบบ เนื้อหาสาระและหน่วยการเรียนรู้ สร้างเครื่องมือ การประเมินผล ขั้นตอนที่ 2 ตรวจสอบคุณภาพรูปแบบสมรรถนะครูมืออาชีพโดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการสู่โรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี โดยผู้เชี่ยวชาญและมีการศึกษานำร่อง (Pilot study) กับครู 10 คน แล้วสรุปผลการศึกษาเพื่อนำไปปรับปรุงรูปแบบ และ ขั้นตอนที่ 3 ทดลองใช้รูปแบบสมรรถนะครูมืออาชีพโดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการสู่โรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี และการประเมินคุณภาพของรูปแบบจากการทดลองใช้ กับบุคลากรทางการศึกษาและครู รวมจำนวน 30 คน และประเมินผลการใช้รูปแบบสมรรถนะครูมืออาชีพฯ

ผลการศึกษา

พบว่า รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูมืออาชีพ ด้วยกระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการมีองค์ประกอบของรูปแบบตามลักษณะ Semantic Model กล่าวคือเป็นรูปแบบที่ใช้ภาษาในการอธิบาย และแสดงให้เห็นความสัมพันธ์ขององค์ประกอบต่างๆ ของรูปแบบ (Keeves, 1997) ประกอบด้วย 8 ส่วน คือ

1. ความเป็นมา และความสำคัญของรูปแบบ สภาพการเป็นมืออาชีพ ปัญหาและความจำเป็นในการพัฒนาสมรรถนะครูมืออาชีพ ร่วมถึงเหตุผลในการสร้างรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูมืออาชีพด้วยกระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการ

2. หลักการรูปแบบ แนวคิด และทฤษฎีที่สอดคล้องกับความจำเป็นต่อการสร้างรูปแบบ ประกอบด้วย 5 แนวคิด คือ 1) แนวคิดการจัดกระบวนการเรียนรู้แบบนำตนเอง 2) แนวคิดกระบวนการเรียนรู้ที่ประสบการณ์เป็นฐาน 3) แนวคิดเกี่ยวกับการจัดกระบวนการเรียนรู้พบกลุ่ม 4) แนวคิดเกี่ยวกับการจัดกระบวนการเรียนรู้ผังมโนทัศน์ และ 5) แนวคิดการจัดการเรียนรู้แบบผู้ใหญ่

3. ลักษณะสำคัญของรูปแบบ คือ S M A R T ซึ่งเป็นตัวอักษรตัวหน้าของลักษณะสำคัญ 5 ประการ อันได้แก่ 1) ความเป็นตัวของตัวเอง 2) สร้างแรงจูงใจ 3) เอื้ออำนวยการเรียนรู้ 4) ลงมือปฏิบัติอย่างเป็นระบบ และ 5) พบและติดตาม

4. วัตถุประสงค์ของรูปแบบ โดยกำหนดความมุ่งหวังในการสร้างรูปแบบที่ประกอบด้วยวัตถุประสงค์ คือ เพื่อพัฒนาสมรรถนะครูมืออาชีพในสูงขั้น เพื่อให้ครูเกิดการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง และเพื่อสร้างข้อค้นพบจากกระบวนการพัฒนาครูมืออาชีพ

5. โครงสร้างเนื้อหาสาระของรูปแบบ ที่เป็นข้อมูลพื้นฐานของรูปแบบครูมืออาชีพที่ประกอบด้วย ความรู้ความเข้าใจ ทัศนคติของครู และทักษะการปฏิบัติ แล้วนำมาบูรณาการโดยมาพัฒนาเพื่อให้กำหนดเป็นหน่วยการเรียนรู้ จำนวน 10 หน่วยการเรียนรู้

6. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ที่รายละเอียดขั้นตอนการนำเนื้อหาสาระมากำหนดเป็นกิจกรรม และขั้นตอนการดำเนินกิจกรรมให้สอดคล้องกับองค์ประกอบต่างๆ ของรูปแบบ 5 ขั้น คือ ขั้นที่ 1 เต็มใจและเห็นคุณค่า ขั้นที่ 2 การมีส่วนร่วมในประสบการณ์จริง หรือ ขั้นลงมือปฏิบัติจริง ขั้นที่ 3 สะท้อนการกระทำ ขั้นที่ 4 สรุปแนวคิดหลักการ และขั้นที่ 5 ประยุกต์ใช้ในสถานการณ์ใหม่

7. การประเมินผลรูปแบบ โดยสามารถอธิบายการกำหนดวิธีการประเมินผลของรูปแบบให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์

8. สภาพบ่งชี้การบรรลุเป้าหมาย เพื่อใช้อธิบายสภาพที่บ่งชี้ว่าการนำรูปแบบไปใช้บรรลุเป้าหมายที่กำหนด

สรุป

การสร้างรูปแบบการพัฒนาครูมืออาชีพของโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี ภายใต้บริบทสังคมและโรงเรียนทำให้ได้รูปแบบที่มีการดำเนินงานอยู่ 8 ประการ ที่ประกอบด้วย ที่มา หลักการ ลักษณะสำคัญ วัตถุประสงค์ โครงสร้างเนื้อหา กระบวนการดำเนินงาน การประเมิน และสภาพบ่งชี้การบรรลุเป้าหมาย เพื่อให้ครูมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องซึ่งครูมืออาชีพควรจะต้องมีหลักสำคัญ 3 ประการ อันได้แก่ 1) ครูมืออาชีพต้องมีความรู้และความเข้าใจในการเรียนการสอน รวมทั้งตนเองเป็นอย่างดียิ่ง 2) ครูมืออาชีพต้องมีเจตคติที่ดีและมีจิตวิทยาความเป็นครู เพื่อให้เกิดความมุ่งมั่นและมีแรงใจในการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ และ 3) ครูมืออาชีพต้องมีทักษะปฏิบัติ ซึ่งถือเป็นความชำนาญการหรือเชี่ยวชาญในเรื่องดังกล่าวอย่างครบถ้วน เมื่อมีการพัฒนาทักษะแล้วย่อมจะมีเห็นสิ่งที่เกิดขึ้นโดยการสังเกตและสามารถพัฒนาต่อยอดเป็นองค์ความรู้ใหม่ได้เสมอ

อภิปรายผล

การวิจัยและพัฒนารูปแบบสมรรถนะครูมืออาชีพด้วยกระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการ ที่พบว่าเป็นความสามารถที่สำคัญสำหรับการพัฒนาศักยภาพและสมมรถนะครูที่ดีให้มีคุณภาพและมาตรฐาน ประกอบด้วย 3 ด้าน คือ ด้านความรู้ความเข้าใจ ด้านเจตคติ ด้านทักษะปฏิบัติ สามารถอธิบายได้จากแนวคิดการพัฒนาสมรรถนะครูที่จัดเป็นสมรรถนะหลักในวิชาชีพครู เนื่องจากการการศึกษาเป็นกระบวนการค้นหาความรู้ความจริงเกี่ยวกับการศึกษาอย่างเป็นระบบ มีระเบียบ เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือต่อข้อค้นพบ (กุศล บังเกตุ, 2548, หน้า 167) สอดคล้องกับ ประภารัต มีเหลือ (2540, หน้า 14) ที่กล่าวถึง สมรรถภาพที่จำเป็นของครูและองค์ประกอบ คือ การมีความรู้ในเนื้อหาวิชาที่สอนอย่างกว้างขวางลึกซึ้ง มีความรู้ความเข้าใจในเรื่องของหลักสูตร สามารถวิเคราะห์วินิจฉัยปัญหา และความต้องการที่แท้จริงนักเรียนได้อย่างถูกต้องตามความเป็นจริง มีความซื่อสัตย์ และซื่อตรงทางวิชาการ เป็นนักอ่าน มีความละเอียดรอบคอบ ทำงานเป็นระบบ มีใจกว้าง รับฟังและเคารพความคิดเห็นทางวิชาการของผู้อื่น ศึกษาเอกสาร ตำรา และสื่อต่างๆ เกี่ยวกับวิชาชีพครูเสมอ มีความคิดอิสระริเริ่มสร้างสรรค์มีศรัทธาต่อการเรียนรู้ จากผลการศึกษาดังกล่าว ผู้ศึกษานำมาเป็นแนวทางในการออกแบบกระบวนการการจัดกิจกรรมเพื่อให้ครูมีความเข้าใจที่เป็นลักษณะเฉพาะของกลุ่มเป้าหมายที่เป็นผู้ใหญ่ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับผู้ใหญ่ แล้วนำมาออกแบบขั้นการเรียนรู้ด้วย 4 แนวคิด คือ แนวคิดกระบวนการเรียนรู้แบบนำตนเอง (Griffin, 1987, หน้า 153) แนวคิดการจัดการเรียนรู้โดยใช้ประสบการณ์เป็นฐานตามแนวคิดของ Kolb (1983) ; Eva and Susan (2001) ; วัฒนาพร ระงับทุกข์ (2542) และ สมศักดิ์ ภู่วิภาดาวรรธน์ (2544) ประกอบด้วย4 ขั้นตอน คือ 1) การมีส่วนร่วมในประสบการณ์จริง 2) การสะท้อนการกระทำ 3) สรุปแนวคิดหลักการ และ 4) ประยุกต์ใช้ในสถานการณ์ใหม่ เพื่อเอื้อต่อการเรียนรู้ของผู้เรียนที่มีความแตกต่าง หลากหลาย ทั้งความรู้และประสบการณ์ จากแนวคิดดังกล่าวสามารถสะท้อนแนวคิดและสร้างความเข้าใจในภาพรวมของสาระเนื้อหาด้วยกระบวนการเรียนรู้ผังมโนทัศน์ที่ Novak (1984) ได้กล่าวว่า เป็นกระบวนการสะท้อนความคิด ความเข้าใจของครูที่มีต่อการเรียนรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่ง โดยอาศัยประสบการณ์เดิมประมวลเข้าด้วยกันจนเป็นข้อสรุปทำให้ทราบถึงความคิด ความเข้าใจของผู้สร้างที่มีต่อเรื่องใดเรื่องหนึ่งได้ดี อย่างไรก็ตามการสร้างรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูมืออาชีพที่มีรูปแบบองค์ประกอบ 8 ประการนั้น สามารถอธิบายได้จากแนวคิดของ Keeves (1997) ที่กล่าวถึง รูปแบบการพัฒนาที่สอดคล้องกับทฤษฎีเกี่ยวกับการศึกษาผู้ใหญ่ที่มีมโนทัศน์สัมพันธ์กับการแก้ปัญหาการเรียนรู้ของครูคือกระบวนการเรียนรู้แบบนำตนเอง การเรียนรู้ที่เน้นประสบการณ์เป็นฐาน การเรียนรู้ผังมโนทัศน์ และการเรียนรู้พบกลุ่ม โดยผลการศึกษาสมรรถนะครูมืออาชีพ ที่พบจะประกอบด้วย 1) ที่มา 2) หลักการ 3) ลักษณะสำคัญ 4) วัตถุประสงค์ 5) โครงสร้างเนื้อหา 6) กระบวนการจัดกิจกรรม 7) การประเมินผลของรูปแบบ และ 8) สภาพบ่งชี้การบรรลุเป้าหมาย ทั้งนี้มีจุดเน้นที่การเสริมสร้างให้ครูฝึกประสบการณ์ด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ที่ลักษณะสำคัญ 5 ประการ คือ ความเป็นตัวเองตัวเองสร้างแรงจูงใจ เอื้ออำนวยการเรียนรู้ ลงมือปฏิบัติอย่างเป็นระบบ พบและติดตาม โดยมีขั้นตอนการเรียนรู้ของรูปแบบ 5 ขั้นตอนคือ เต็มใจและเห็นคุณค่า 2 มีส่วนร่วมพัฒนาประสบการณ์จริง สะท้อนการกระทำ สรุปแนวคิดหลักการ และ ประยุกต์ใช้ในสถานการณ์ใหม่ หมายถึง ขั้นตอนนี้ผู้เข้าร่วมกิจกิจกรรมสามารถนำหลักการ และความใหม่ที่ได้ไปทดลองใช้หรือทดลองใช้ในสถานการณ์ใหม่หรือประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันเป็นวงจรต่อเนื่องกัน ดังนั้น ผลจากการใช้รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูมืออาชีพด้วยกระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการที่ดีควรให้ครูเข้าร่วมกิจกรรมแบบธรรมชาติโดยความสมัครในเพื่อเป็นการคัดกรองผู้เข้าร่วมซึ่งจะง่ายต่อการพัฒนาสมรรถนะและแสดงถึงความพร้อมของตนเองที่จะรับการพัฒนาให้ดีขึ้นต่อไป

ข้อเสนอแนะ

ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย

1. หน่วยงานที่นำผลการศึกษาไปใช้ควรคำนึงถึงวัฒนธรรมองค์กรและบริบทของโรงเรียนหรือสถานศึกษาแต่ละแห่ง เพื่อประยุกต์ใช้ในการกำหนดแผนงานต่อการพัฒนาบุคลากรครู

2. กำหนดช่วงเวลาในการพัฒนาบุคลากรครู ไว้ในแผนงานที่ชัดเจนเพื่อให้เกิดความพร้อมและการรองรับการเปลี่ยนแปลงของโรงเรียนหรือสถานศึกษา

ข้อเสนอแนะเชิงปฏิบัติ

1. หน่วยฝึกอบรมควรจัดหาลักษณะงานที่เหมาะสมกับวัยผู้เข้าร่วมกิจกรรมหรือครู ซึ่งจะต้องเป็นลักษณะที่น่าสนใจเพื่อสร้างแรงบันดาลใจในการใฝ่เรียนรู้ของผู้เข้าร่วมกิจกรรม

2. การจัดฝึกอบรมจะต้องสร้างระบบการมีส่วนร่วมตั้งแต่การวางแผน กำหนดลักษณะกิจกรรม และการประเมิน เพื่อให้เกิดการยอมรับตามบทบาทหน้าที่ของตนเอง

≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡

เปิดอ่าน 13,802 ครั้ง [Clip] เล็กๆ เปลี่ยนโลก : เคล็ดลับง่ายๆ บริหารสมองสองซีก จากการนับเลข 1-10	เปิดอ่าน 6,101 ครั้ง ผลการสอบไม่สามารถบอกได้ทุกอย่าง	เปิดอ่าน 11,864 ครั้ง ข้อคิดเห็นต่อการปรับโครงสร้าง กระทรวงศึกษาธิการ
เปิดอ่าน 85,269 ครั้ง กระแสอะไรที่จะช่วยปรับรูปแบบโครงสร้างการปฏิรูปการศึกษาของไทย โดย นพ.ธีระเกียรติ เจริญเศรษฐศิลป์	เปิดอ่าน 44,991 ครั้ง ระบบปฏิบัติการยูนิกซ์ (UNIX)	เปิดอ่าน 9,447 ครั้ง ระวัง! อาหารจะทำให้คุณขาดน้ำ
เปิดอ่าน 10,048 ครั้ง ลมมรสุม โดย นาวาเอกเจริญ เจริญรัชตภาคย์	เปิดอ่าน 9,107 ครั้ง ตรุษจีนกับอาจารย์ช้าง ตอน เก็บกวาดบ้านเสริมฮวงจุ้ย เฮงๆรวยๆ	เปิดอ่าน 24,372 ครั้ง รายนามศิลปินแห่งชาติ 2559 จำนวน 12 ท่าน
เปิดอ่าน 10,755 ครั้ง การหยุดหายใจในขณะหลับ (Sleep apnoea)	เปิดอ่าน 10,521 ครั้ง ปรับการเรียนแนวใหม่สู้ "โอเน็ต" ให้ได้ผล	เปิดอ่าน 30,136 ครั้ง การบวกและการลบ
เปิดอ่าน 15,681 ครั้ง โทรภาพ สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่มที่ 7	เปิดอ่าน 5,968 ครั้ง รวมสื่อการสอน Back to School 2565	เปิดอ่าน 38,717 ครั้ง ผลึกความรู้นิทรรศการวันครูสู่การปฏิบัติในสถานศึกษา : เดชาพัชร สมหมาย

© 2000-2020 Kroobannok.com  
All rights reserved.

ครูบ้านนอกดอทคอม
การจัดอันดับของ Truehits Web Directory